Opis jednostki
1. Przeznaczenie
Zakład Karny w Pińczowie jest jednostką typu zamkniętego dla skazanych mężczyzn odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy i młodocianych oraz z oddziałem dla tymczasowo aresztowanych.
Zakład jest przeznaczony dla 759 osadzonych.
Wydzielone oddziały typu :
1. półotwartego dla skazanych odbywających karę po raz pierwszy i młodocianych,
2. otwartego dla skazanych odbywających karę po raz pierwszy i młodocianych.
2. Rys Historyczny:
Początki istnienia Zakładu Karnego w Pińczowie datuje się na okres międzywojenny, kiedy to na potrzeby więzienia przejęto kompleks budynków umiejscowiony przy ulicy 3-go Maja, gdzie dawniej mieściły się koszary wojskowe. W 1936 roku w części tych budynków zlokalizowano więzienie, którego pierwszym naczelnikiem był Adam Winnicki. Najczarniejszą kartą w historii więzienia były lata II wojny światowej. Hitlerowscy najeźdźcy więzili tu głównie miejscową ludność, chcąc w ten sposób wymusić dostarczanie tzw. kontyngentów. Ponadto czasowo umieszczano tu także osoby podejrzane o konspiracyjną działalność. Część więźniów wyprowadzano za mur i tam rozstrzeliwano. Pierwszego lipca 1943 r. rozstrzelano tu harcerzy Szarych Szeregów, którzy przed śmiercią byli długo torturowani. Czas II wojny światowej to także ważne wydarzenie związane z rozbiciem pińczowskiego więzienia. W nocy z 10 na 11 czerwca 1944 r. partyzancki oddział Batalionów Chłopskich dokonał udanej akcji opanowania więzienia. Uwolniono wówczas około 400 ludzi, w tym także partyzantów. W parę dni później inny oddział partyzancki zdobył więzienie ponownie. Od tego czasu praktycznie przestało ono istnieć, a w budynkach więzienia mieściły się centrale handlu uspołecznionego, zajmujące się skupem płodów rolnych i rozprowadzaniem artykułów przemysłowych. Przerwa w funkcjonowaniu więzienia trwała do wiosny 1957 r, kiedy to Zarządzeniem nr 46/57/CZW z dnia 09 maja 1957 r. Zakład Karny przeniesiono z Sandomierza do Pińczowa. W więzieniu zatrudniono 3-ch funkcjonariuszy oraz 30 pracowników cywilnych. Początkowo w zakładzie karę odbywało 34 skazanych, jednak w miarę upływu lat więźniów systematycznie przybywało. Do roku 1984 w zakładzie przebywało 800 skazanych. 22 lipca 1984 r. ogłoszono amnestię, w wyniku której populacja więźniów zmniejszyła się o 2/3. W 1989 r. rozpoczęła się transformacja ustrojowa, której skutkiem była fala krytyki związana z warunkami odbywania kar i stanem polskich więzień. Następstwem tej krytyki były wizytacje jednostek penitencjarnych przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Takiej wizytacji poddano również Zakład Karny w Pińczowie, a jej celem było wydanie decyzji o likwidacji więzienia. Mimo złych warunków socjalno – bytowych, rozmawiający z Rzecznikiem skazani pochlebnie wypowiadali się o zakładzie, w wyniku czego ostatecznie więzienie udało się uratować. Rzecznik Praw Obywatelskich wizytował wcześniej około 20 jednostek i w każdym przypadku wydawał o nich negatywną opinię. Zakład Karny w Pińczowie jako pierwszy został pozytywnie oceniony, mimo złych warunków socjalno – bytowych. Niewątpliwie ta pozytywna opinia przyczyniła się do podjęcia decyzji o gruntownej modernizacji jednostki. Pierwszy etap przebudowy zakończono w 1995 r., a w 2001 r. do użytku oddano nowe skrzydło budynku penitencjarnego. Wówczas ustalono pojemność jednostki na 519 osadzonych. W 2008 r. rozpoczęto budowę kolejnego budynku przeznaczonego dla osadzonych na 242 miejsca, który został oddany do użytku w marcu 2011. Obecnie jednostka może pomieścić 759 osadzonych.
3. Modernizacja jednostki:
W 2018 roku na terenie Zakładu Karnego w Pińczowie powołano Zespół Terenowy Systemu Dozoru Elektronicznego. Do podstawowych zadań zespołu należy realizacja czynności materialno technicznych związanych z wykonywaniem kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Zespół realizuje wizyty typu: preinstalacja, polegająca na sprawdzeniu warunków technicznych w miejscu zamieszkania osoby starającej się o odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego, instalacji urządzeń monitorujących, deinstalacji urządzeń monitorujących, kontrola, naruszenie i rekalibracja urządzeń monitorujących. W dniu 1 lutego 2020 roku w związku z dynamicznym rozwojem systemu dozoru elektronicznego spowodowanym wzrostem ilości osób chętnych do odbycia kary w nieizolacyjnym systemie pozbawienia wolności, w Zakładzie Karnym w Pińczowie utworzono Dział Dozoru Elektronicznego. Do największych zalet dozoru elektronicznego należy możliwośc odbycia kary pozbawienia wolności w miejscu zamieszkania wraz z najbliższymi członkami rodziny co nie powoduje negatywnych skutków psychologicznych i społecznych dla osoby objętej dozorem elektronicznym jak i najbliższych członków rodziny. Stosowanie dozoru elektronicznego przynosi też korzyści materialne dla całego społeczeństwa, gdyż jest wielokrotnie tańszym sposobem odbywania kary.