Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Przeznaczenie:
Zakład Karny w Iławie jest zakładem typu zamkniętego dla mężczyzn odbywających karę po raz pierwszy oraz dla młodocianych o pojemności 1273 miejsc zakwaterowania. 1 grudnia 2018 roku przekształcono Areszt Śledczy w Działdowie w Oddział Zewnętrzny Zakładu Karnego w Iławie.
Wyodrębnia się następujące oddziały:
- areszt śledczy,
- zakład karny typu półotwartego dla odbywających karę po raz pierwszy,
- zakład karny typu półotwartego dla młodocianych,
- oddział terapeutyczny dla skazanych  z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo i dla skazanych  uzależnionych od alkoholu.

Przy jednostce działa Centrum Kształcenia Ustawicznego nr 1 realizujące nauczanie dla osadzonych w naszym zakładzie. Nauczanie realizowane jest na następujących poziomach:
- Szkoła Podstawowa dla Młodocianych
- Gimnazjum dla Dorosłych
- Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

Kwalifikacyjne kursy zawodowe:
- wytwarzanie wyrobów stolarskich ( w zawodzie stolarz ),
- wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi ( w zawodzie ślusarz ),
- montaż systemów suchej zabudowy,
- wykonywanie robót malarskich-tapicerskich.

Historia:
IŁAWA – to malownicze miasto położone na Pojezierzu Iławskim w województwie warmińsko-mazurskim wśród lasów, jezior i rzek. Otoczona rezerwatami przyrody, leżąca nad południowym brzegiem Jeziora Jeziorak, które jest najdłuższym jeziorem typu rynnowego w Polsce, mająca w swym obrębie największą wyspę śródlądową w Europie – Wielką Żuławę.
Iławę w 1305 roku złożył komtur krzyżacki Sieghard von Schwarzburg, w tym samym roku otrzymała prawa miejskie. Miasto w swej historii przeszło wiele burz, kilkakrotnie zniszczone zostało niemal doszczętnie – zawsze jednak je odbudowywano. Przez wiele wieków pozostawało  w granicach Prus, później Niemiec. Dopiero w 1945 roku Iława została włączona do Polski.
Właśnie jeszcze pod panowaniem Prus w Iławie (wówczas Deutsch Eylau) wybudowano kompleks koszarowy Pruskiego Pułku  Artylerii Polowej. Oprócz budynków mieszkalnych powstały również stajnie, budynki gospodarcze, działownie artyleryjskie oraz kasyno oficerskie. Iława w tamtych czasach była miastem typowo garnizonowym.  Kompleks spełniał swą funkcje aż do II wojny światowej, a po zakończeniu wojny został przejęty przez Ministerstwo Obrony Narodowej, następnie wraz z innymi obiektami wojskowymi został przekazany Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego
Więzienie w Iławie zostało utworzone na mocy rozkazu MBP z dnia 19 czerwca 1949 r. Pierwsi więźniowie zostali w nim osadzeni jeszcze w czerwcu tegoż roku.     

Na przestrzeni lat zakład nazywał się:

• Więzienie Karne w Iławie
• Centralne Więzienie w Iławie (nadzór nad Ostródą i Działdowem)
• Zakład Karny w Iławie
• Rejonowy Zakłady Karny w Iławie (nadzór nad Ostródą i Działdowem)
• Zakład Karny w Iławie – która to nazwa obowiązuje do dziś.