Opis jednostki
Przeznaczenie jednostki:
Areszt Śledczy w Słupsku podlega Okręgowemu Inspektoratowi SW w Koszalinie i przeznaczony jest dla mężczyzn. Jednostka zlokalizowana jest na terenie województwa pomorskiego, obsługując prokuratury i sądy w Słupsku, Lęborku i Sławnie.
W skład jednostki wchodzą: areszt w Słupsku dla mężczyzn o pojemności 205 miejsc, w tym oddział dla 67 skazanych dorosłych odbywających karę po raz pierwszy w warunkach zakładu karnego typu zamkniętego oraz Oddział Zewnętrzny w Ustce dla 443 skazanych mężczyzn odbywających karę pierwszy raz, dla skazanych recydywistów oraz młodocianych, w warunkach zakładu karnego typu półotwartego lub otwartego.
Krótki rys historyczny:
Siedziba aresztu znajduje się w ponad stuletnim obiekcie, który jako budynek niemieckiego więzienia sądowego został oddany do użytku w 1898 r. W 1904 r. został poddany modernizacji. Do września 1939 r. więzienie funkcjonowało, jako więzienie sądowe sądu krajowego – Landgerichtsgefängnis i było przeznaczone dla więźniów śledczych i dla skazanych z okręgu sądu krajowego w Prusach Zachodnich. W okresie II wojny światowej w areszcie, oprócz więźniów śledczych i skazanych, przebywali aresztowani robotnicy przymusowi, najczęściej podejrzewani o działalność konspiracyjną. W lutym 1945r., przed ewakuacją więzienia z powodu zbliżającego się frontu, zwolniono około 70 więźniów, a najbardziej niebezpiecznych przestępców i chorych wysłano koleją do więzień znajdujących się na terenie Niemiec. W przeddzień wyzwolenia miasta, 7 marca 1945r., pozostałych w areszcie 22 więźniów (przede wszystkim podejrzewanych o działalność w konspiracji robotników przymusowych) oddział żołnierzy SS rozstrzelał w Lasku Południowym – dziś znajduje się w tym miejscu pomnik. Wśród ofiar był Józef Szczygliński ,,Ogrodnik” – jeniec wojenny, robotnik przymusowy, brutalnie torturowany w trakcie śledztwa członek organizacji podziemnej polskich jeńców i robotników przymusowych na Pomorzu ,,Odra”.
Na przełomie lipca i sierpnia 1945 r. więzienie zostało ponownie uruchomione. Według danych statystycznych 1 sierpnia przebywało w nim już 67 więźniów. Stan ten stopniowo się zwiększał. Na początku przebywało w nim wielu Niemców, którzy pozostali w mieście po zakończeniu działań wojennych, później także pospolici przestępcy i niewygodni dla władzy obywatele. Wiosną 1946 r. jednostka była zdecydowanie przepełniona. W celach przeznaczonych dla dziewięciu osób, przebywało co najmniej trzydzieści. W więzieniu panowały przy tym straszliwe warunki sanitarne, a wśród osadzonych rozprzestrzeniały się choroby zakaźne.
W nocy z 17 na 18 grudnia 1946 r. stu dwudziestu ośmiu więźniów, głównie „wrogów” ówczesnego systemu, dokonało jednej z najbardziej spektakularnych ucieczek w okresie stalinowskim ucieczki. Jej powodzenie wynikało głównie z bałaganu organizacyjnego w jednostce, dzięki któremu kilku więźniom udało się obezwładnić funkcjonariuszy przy użyciu wykonanej z masy chlebowej atrapy broni, a następnie wypuścić innych osadzonych z cel i budynku. Ucieczka została zorganizowana przez powstałą w warunkach więziennych strukturę konspiracyjną, niestety 80% zbiegów zostało ujętych. W latach 1948-1950 w słupskim areszcie wykonano przynajmniej cztery egzekucje mężczyzn (w wieku 22-34 lata).
Kalendarium:
- sierpień 1945r. - powstanie Aresztu Śledczego w Słupsku,
- 17/18 12.1946r. – spektakularna ucieczka 128 więźniów,
- 1958r. - powołanie Oddziału Zewnętrznego w Słupsku przy ul. Grottgera dla skazanych recydywistów o pojemności 450 miejsc,
- 1968r. - powołanie Oddziału Zewnętrznego w Sławnie (likwidacja oddziału w 1974r.),
- 22.12.1977r. - powołanie Oddziału Zewnętrznego w Ustce,
- 1978r. - rozbudowa zaplecza gospodarczego Aresztu,
- 1980r. - zawieszenie działalności Oddziału Zewnętrznego w Ustce,
- 1982r.- likwidacja Oddziału Zewnętrznego w Słupsku, ponowne uruchomienie Oddziału Zewnętrznego w Ustce,
- 1984r. - dobudowa piętra budynku penitencjarnego Aresztu Śledczego - rozbudowa o 73 miejsca,
- 1997/1998r. likwidacje kotłowni i podłączenie jednostki do miejskiej sieci ciepłowniczej,
- 2004r. - budowa nowego budynku mieszkalnego (w miejsce starego) OZ w Ustce - zasiedlenie 22.12.2004r.,
- 2005r. - budowa drugiego budynku penitencjarnego i zasiedlenie OZ Ustka,
- 2006r. - budowa budynku penitencjarno-administracyjnego OZ Ustka,
- 15.03.2007r. - oddanie do użytku budynku penitencjarno-administracyjnego OZ Ustka,
- 2008r. - budowa kolejnego budynku penitencjarnego,
- 04.03.2009r. - oddanie do użytku nowego budynku,
- listopad 2010r. - powołanie Oddziału Penitencjarnego Nr I Aresztu Śledczego w Słupsku i Oddziału Penitencjarnego Nr II Aresztu Śledczego w Słupsku, który utworzony został z Oddziału Zewnętrznego w Ustce Aresztu Śledczego w Słupsku,
- 01.02.2012r. - powołanie Oddziału Penitencjarnego Nr III Aresztu Śledczego w Słupsku, który utworzony został z części Oddziału Zewnętrznego w Ustce Aresztu Śledczego w Słupsku,
- maj 2014r. – rozpoczęcie termomodernizacji budynków aresztu,
- 01.07.2014r. - likwidacja struktury oddziałów penitencjarnych w jednostce,
- październik 2015r. - zakończenie termomodernizacji.