Opis jednostki
W Areszcie Śledczym w Elblągu przebywają tymczasowo aresztowani, pozostający do dyspozycji Prokuratury i Sądu Rejonowego w Braniewie i Elblągu oraz Prokuratury i Sądu Okręgowego w Elblągu, jak również skazani i ukarani. Ustalona pojemność aresztu, łącznie z utworzonym w kwietniu 2018 roku oddziałem zewnętrznym w Braniewie, to 491 miejsc.
Areszt jest jednostką typu zamkniętego, przeznaczoną dla skazanych dorosłych i młodocianych odbywających karę po raz pierwszy. W jednostce funkcjonuje także oddział terapeutyczny dla osób uzależnionych od innych niż alkohol substancji psychoaktywnych.
W Oddziale Zewnętrznym w Braniewie przebywają skazani zakwalifikowani do odbywania kary w zakładzie karnym typu półotwartego oraz skierowani do oddziału terapeutycznego dla osób z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzeni umysłowo (P-1/t, M-1/t).
Udokumentowane początki Aresztu Śledczego w Elblągu związane są z rokiem 1903, gdzie pod zarządem niemieckim pełnił on funkcję więzienia. Prawdopodobnie funkcjonował on już jednak wcześniej, dla potrzeb istniejącego wtedy Sądu Rejonowego w Elblągu. Pierwsze lata po zakończeniu I wojny światowej, były okresem pewnej destabilizacji i wzrostu przestępczości w Elblągu. Jak podają źródła historyczne, większość przestępstw, w związku z których popełnieniem, skazani przebywali w Więzieniu w Elblągu, to były kradzieże, lub też niosły ze sobą zagrożenie życia i zdrowia, gdyż były to bójki z użyciem ostrych przedmiotów, najczęściej noży. Według spisu z 1919 r. Elbląg liczył wtedy około 67 tys. mieszkańców. Wśród osób przebywających w przymusowym miejscu odosobnienia, prym wiedli mężczyźni. W przeciągu całego 1919 roku znalazło się w miejscowym więzieniu 562 mężczyzn, natomiast karą pozbawienia wolności objęto 83 kobiety. Można w nim było jednorazowo osadzić 182 więźniów płci obojga.
Nasza powojenna historia zaczęła się 15 czerwca 1945 roku, gdy budynek, który obecnie zajmuje Areszt, został przejęty przez Ministerstwo Sprawiedliwości od Skarbu Państwa, z przeznaczeniem na Zakład Karny. W 1992 roku przeznaczenie jednostki uległo zmianie i Zakład Karny stał się Aresztem Śledczym.
Ostatnie lata Aresztu, związane są głównie z budowaniem infrastruktury – bazy koniecznej dla prowadzenia oddziaływań penitencjarnych. Poprawiły się znacznie warunki socjalno – bytowe odbywania kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania.