Mediacje i sprawiedliwość naprawcza
"Pilotaż programu wdrażającego ideę sprawiedliwości naprawczej na terenie Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Lublinie", finansowanego z Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości, czas trwania projektu kwiecień 2020 — czerwiec 2022
We wszystkich jednostkach penitencjarnych podległych Dyrektorowi Okręgowemu Służby Więziennej w Lublinie realizowany jest projekt pn. Pilotaż programu wdrażającego ideę sprawiedliwości naprawczej na terenie Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Lublinie, finansowany z Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości. Czas realizacji projektu to kwiecień 2020r. - czerwiec 2022r. Jest to przedsięwzięcie, które po raz pierwszy na taką skalę proponuje osobom pozbawionym wolności udział w mediacji jako formie rozwiązywania konfliktów i sporów będących następstwem przestępstwa. Projekt jest przygotowany i realizowany przez Szkołę Wyższą Wymiaru Sprawiedliwości w Warszawie. Kierownikiem projektu jest ppor. Anna Gmurowska.
1. Główny cel projektu: Zmniejszenie powrotności do przestępstw oraz poprawa sytuacji osób pokrzywdzonych przestępstwem poprzez zastosowanie mediacji jako formy sprawiedliwości naprawczej.
2. W projekcie poprzez sformułowanie „mediacja” - rozumie się dobrowolną i poufną metodę rozwiązywania sporów (kryzysów), powstałych w wyniku przestępstwa. Strony sporu, z pomocą bezstronnego mediatora, dochodzą do porozumienia. Warunkiem udziału w projekcie jest to, że co najmniej jedną ze stron sporu jest osoba skazana, odbywająca karę pozbawienia wolności w jednej z jednostek penitencjarnych okregu lubelskiego i wystąpiła z inicjatywą mediacji pozasądowej w sprawach, w której prawo dopuszcza zawarcie ugody.
3. Finansowanie:
- mediacje pozasądowe finansowane są z Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości (projekt),
- mediacje sądowe finansowane są ze środków Skarbu Państwa (poza projektem)
W programie pilotażowym nieodpłatnie realizowane są wyłącznie mediacje dotyczące sporów (kryzysów) powstałych w wyniku przestępstwa.
4. Liczba mediacji przewidzianych do realizacji w ramach projektu:
- w roku 2021r. ustalono limit do 100 mediacji we wszystkich jednostkach penitencjarnych objętych działaniami projektowymi,
- w roku 2022r. ustalono limit do 50 mediacji we wszystkich jednostkach penitencjarnych objętych działaniami projektowymi.
6. Wszczęcie mediacji może nastąpić w szczególności:
- na wniosek uczestnika projektu- jednej ze stron pod warunkiem, że pozostałe strony wyraziły zgodę na mediację;
- na zgodny wniosek stron.
7. Uczestnik projektu to osoba zainteresowana udziałem w mediacji realizowanej na zasadach określonych w Regulaminie, która zainicjowała prowadzenie mediacji pozasądowej składając deklarację udziału w Projekcie w celu rozwiązania sporów powstałych w wyniku przestępstwa..
8. Finalnym etapem postępowania mediacyjnego jest zawarcie ugody pomiędzy stronami. Sytuacje niezawarcia ugody mogą wynikać m. in. z powodu:
- ponownego, nieusprawiedliwionego niestawienia się przez tą samą stronę postępowania na posiedzenie mediacyjne;
- pisemnej rezygnacji z prowadzenia mediacji zgłoszonej przez stronę lub strony postępowania mediacyjnego;
- pisemnego oświadczenia mediatora o bezcelowości lub niemożności prowadzenia mediacji.
8. Skutki zawarcia mediacji:
- możliwość rozwiązania kryzysów, wynikłych z przestępstwa oraz odbudowanie lub poprawa relacji zachwianych w wyniku przestępstwa,
- uzyskanie zadośćuczynienia moralnego i/lub materialnego, przeprosin przez ososbę pokrzywdzoną przestepstwem,
- zakończenie konfliktu lub jego załagodzenie poprzez wypracowanie przez strony konfliktu własnej, wspólnie zaakceptowanej, zgodnej z prawem ugody.
9. Koordynatorzy ds. mediacji w okręgu lubelskim
W celu sprawnej realizacji działań projektowych jednostki okręgu lubelskiego zostały podzielone na dwie grupy, adekwatnie do obszaru działania sądów okrągowych. Analogicznie wyznaczono dwóch koordynatorów ds. mediacji i sprawiedliwości naprawczej:
- w obszarze działania Sądu Okręgowego w Lublinie- mjr Joannę Turowską z Aresztu Śledczego w Lublinie (grupa I);
- w obszarze działania Sądu Okręgowego w Zamościu – st. kpr. Piotr Lipczuk z Zakładu Karnego w Zamościu (grupa II)
W poszczególnych jednostkach, które zostały przyporządkowane do obu grup, zostały wyznaczone osoby do współpracy z ww. koordynatorami oraz z mediatorami pełniącymi dyzury w jednostkach penitencjarnych.
Grupa I: koordynator ds. mediacji i sprawiedliwości naprawczej - mjr Joanna Turowska
- Zakład Karny w Białej Podlaskiej - st.szer. Marzena Gdela
- Oddział Zewnętrzny w Zabłociu - ppor. Paweł Jędrzejuk
- Zakład Karny w Chełmie - ppor. Paweł Kosiorek
- Zakład Karny we Włodawie – kpt. Katarzyna Haponiuk
- Zakład Karny w Opolu Lubelskim – por. Joanna Orłowska-Cieszko
Grupa II: koordynator ds. mediacji i sprawiedliwości naprawczej - st. kpr. Piotr Lipczuk
- Areszt Śledczy w Krasnymstawie – ppor. Ludomir Minicki
- Zakład Karny w Hrubieszowie – sierż. Łukasz Kalinowski
- Zakład Karny w Zamościu/ Oddział Zewnętrzny- st. szer. Agnieszka Flis
Więcej na temat projektu oraz aktualności dotyczących jego realizacji znajduje się na stronie: MEDIACJA I SPRAWIEDLIWOŚĆ NAPRAWCZA