Dzień Tradycji Służby Więziennej

Ustawa z dnia 22 lipca 2022 r. o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw ustanowiła dzień 8 lutego Dniem Tradycji Służby Więziennej, który w tym roku obchodzimy po raz pierwszy.

Dzień Tradycji Służby Więziennej nawiązuje do organizacji więziennictwa w nowo odrodzonym Państwie Polskim ustalonej w dekrecie w sprawie tymczasowych przepisów więziennych podpisanym przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego w dniu 8 lutego 1919 r.

Straż Więzienna szybko stała się dobrze zorganizowaną służbą państwową, której kadra wywodziła się ze środowisk zaangażowanych w działalność niepodległościową, a więziennictwo polskie stało się nowoczesne i postępowe dzięki wdrażaniu naukowych idei penitencjarnych. To wszystko stanowi dziedzictwo naszej formacji, które musi być odpowiednio pielęgnowane.

Izba Tradycji i Pamięci w Zakładzie Karnym we Wronkach jest jednym z takich elementów, które mają służyć poznawaniu tradycji i tworzeniu wzorów działania i etosu Służby Więziennej. Pamiątki w niej gromadzone są nie tylko historycznym rekwizytem, ale bardziej odesłaniem do zdarzeń i wartości, które towarzyszyły ich powstaniu. Warto w tym miejscu wspomnieć o kilku ostatnich, które wzbogaciły zbiór naszej Izby. Są nimi:

- Broszura Dziesięciolecie Więziennictwa Polskiego z 1929 roku autorstwa Ministra Sprawiedliwości Stanisława Cara charakteryzuje działania podejmowane na rzecz nowoczesnego więziennictwa.

- Regulamin więzienny z 1931 roku potwierdza zapewnienie wysokich standardów w zakresie wykonania kar pozbawienia wolności.

- Zbiór systematyczny rozkazów obowiązujących w więziennictwie z 1936 roku świadczy o szczegółowym i rzetelnym realizowaniu przez funkcjonariuszy Straży Więziennej nałożonych na nich zadań.

- Podręcznik z zakresu więziennictwa praktycznego z 1930 roku autorstwa radcy ministerialnego Zygmunta Bugajskiego jest przykładem doskonałej organizacji procesu szkoleniowego; podpis na podręczniku może świadczyć, że należał on do Michała Kurowskiego będącego funkcjonariuszem w więzieniu we Wronkach w latach 1925-27, następnie w więzieniu w Lesznie, a po II wojnie światowej naczelnikiem więzień w Lesznie i Ostrowie Wlkp.

- Orzeł w złotym wieńcu noszony na czapkach funkcjonariuszy Straży Więziennej w latach dwudziestych XX w. zawsze stanowi symbol wiernej służby dla państwa.

Każda z takich pamiątek jest również cząstką naszej tradycji.

Tekst: ppłk Zbigniew Konopacki

Fot. mł. chor. Jolanta Żółkiewska