Skazani poza murem więziennym - lekcja historii w sztumskim zamku krzyżackim
Zajęcia kulturalno – oświatowe w resocjalizacji
Zajęcia kulturalno-oświatowe są obok nauczania, pracy, podtrzymywania kontaktu z rodziną oraz oddziaływań terapeutycznych jedną z metod resocjalizacyjnych. Ważnym czynnikiem w procesie wtórnej socjalizacji jest umiejętność ponownego zaadaptowania się jednostki ludzkiej w społeczeństwie. Oddziaływania korekcyjne prowadzone podczas pobytu w warunkach izolacji penitencjarnej przybierają różne formy, jednak cel jest zawsze ten sam – nauczyć osadzonego prawidłowo żyć w warunkach wolnościowych, wykształcić u niego poczucie postępowania zgodnego z prawem, a tym samym wypracować takie działanie, by nie powrócił na drogę przestępstwa.
Zamek w Sztumie – oddział Muzeum Zamkowego w Malborku
Zbudowany w końcu XIV wieku zamek w Sztumie był siedzibą wójta, lokalnego urzędnika krzyżackiego. Na tle innych zamków wójtowskich było to założenie dość nietypowe, głównie ze względu na rozmiary dziedzińca oraz brak przedzamcza. Kolejną cechą wyróżniającą było ulokowanie w nim domu wielkich mistrzów – rezydencji głowy krzyżackiego państwa. W okresie powojennym pełnił różne funkcje, by w 2018 r. stać się oddziałem Muzeum Zamkowego w Malborku.
Stan architektoniczny zamku, zniszczonego rozbiórkami i przebudową w XIX wieku, nie pozwala na pierwszy rzut oka na uświadomienie sobie jego dawnego wyglądu – zarówno w czasach krzyżackich jak i polskich – bez odpowiedniego wsparcia wyobraźni. Stąd najbardziej zauważalnymi i zapewne bardzo atrakcyjnymi elementami wystawy są dwie duże makiety, ukazujące kształt zamku w czasach wielkich mistrzów i polskich starostów.
Poza wielkimi mistrzami zakonu, którym służył jako rezydencja, sztumski Zamek niejednokrotnie gościł w swoich murach postaci warte wspomnienia i zapamiętania. Należą do nich polscy królowie, których historia Zamku naliczyła siedmiu, jeden król szwedzki, ale także najsłynniejszy astronom wszechczasów, jakim był Mikołaj Kopernik.
Na wystawie znajdują się plansze przy pomocy tekstów i ilustracji przybliżające zwiedzającym historię Zamku. Znajdują się tam również obiekty o charakterze eksponatów, głównie pochodzące z prowadzonych na terenie Zamku prac archeologicznych. O postaciach z historii Zamku przypominają pieczołowicie wykonane rekonstrukcje strojów z odpowiednich epok, prezentowane na manekinach. Pojawiły się także kopie dokumentów i repliki obiektów.
Wystawa, rozpatrywana jako pierwsza część wystawienniczej opowieści o Zamku, obejmować będzie jego historię od czasów powstania w końcu XIV wieku po zmierzch okresu polskiego panowania nad Powiślem, tj. do roku 1772. (https://zamek.sztum.pl/zameksercesztumu/wystawa/)
Tekst: st. szer. Anna Jasnoch-Rygielska
Zdjęcia: por. Michał Sobotka