Wychowawca więzienny w oku kamery
W Zakładzie Karnym w Potulicach obecnie pełni służbę 35 wychowawców. Na co dzień pełnią służbę w oddziałach mieszkalnych prowadząc oddziaływania penitencjarne wobec skazanych wchodzących w skład podległej im grupy, nieprzekraczającej 40 osadzonych.
Codzienne obowiązki
W codziennej pracy wychowawca podejmuje działania zmierzające do utrzymania porządku i dyscypliny, w tym opiniowania i wnioskowania w sprawach nagradzania i karania dyscyplinarnego skazanych za naruszenie nakazów lub zakazów wynikających z przepisów. Podejmuje także czynności mające na celu bieżące rozwiązywanie problemów i sytuacji konfliktowych pomiędzy osadzonymi oraz wskazuje na społecznie akceptowane sposoby ich rozwiązywania. To on jest odpowiedzialny za rozmieszczanie osadzonych w celach mieszkalnych – to zadanie wymaga odpowiedniego rozpoznania środowiska wychowawczego i brania pod uwagę szeregu czynników, wynikających zarówno min. z czynników sytuacyjnych, ale także osobowościowych osadzonych. Zapoznaje osadzonych z obowiązkami i uprawnieniami oraz motywowanie ich do właściwego zachowania i przestrzegania porządku wewnętrznego, opiniuje prośby i wnioski jakie skazani składają do dyrektora zakładu karnego. W pewnym sensie to właśnie wychowawca przedstawia plan pobytu skazanego w zakładzie karnym – pokazuje mu możliwości z jakich może skorzystać, aby zminimalizować deficyty jakie posiada. Te deficyty jakie posiadają osadzeni są różne, w ich określeniu wychowawcy współpracują z psychologami penitencjarnymi. Odpowiedzią na zdiagnozowane obszary deficytowe i problemowe, mogące stanowić przyczynę pośrednią lub bezpośrednią wejścia na drogę przestępczą przez osadzonego osadzonego, jest opracowanie przez wychowawcę Indywidualnego Programu Oddziaływania. Program taki zawiera cele i zakres oddziaływań a także konkretne zadania które skazany zobowiązuje się zrealizować w trakcie pobytu w zakładzie karnym.
Programy resocjalizacji
Nierzadko w w/w programach wychowawcy zawierają udział osadzonego w programie resocjalizacji. Wychowawcy prowadzą je w różnych obszarach w zależności od trudności jakie występują u danego więźnia (począwszy od programów z zakresu przeciwdziałania agresji i przemocy, przeciwdziałania uzależnieniom i pro kryminalnym postawom, po aktywizację zawodową, integrację rodzin, kształtowanie umiejętności społecznych i poznawczych oraz zapobieganie negatywnym skutkom izolacji więziennej). Udział osadzonego w takim programie odnotowywany jest w jego teczce osobopoznawczej.
Dokumentacja osobopoznawcza
Wychowawcy prowadzą dokumentację osobopoznawczą skazanego. Sporządzają min. oceny okresowe postępów skazanego w procesie resocjalizacji nie rzadziej niż co 6 miesięcy, co daje możliwość podsumowania tego jak dany więzień funkcjonuje, czy robi postępy, czy może nastąpił regres w zachowaniu i prezentuje skazanego Komisji Penitencjarnej wraz z odpowiednimi propozycjami związanymi z dalszym pobytem osadzonego w warunkach izolacji więziennej. Oprócz ocen okresowych sporządza także opinię o skazanym na wnioski sądów oraz prognozy kryminologiczno-społeczne.
Okiem kamery
To tylko wybrane obszary pracy więziennego wychowawcy. Zachęcamy do obejrzenia odcinka programu Zamknięty Świat, realizowanego przez TVP Bydgoszcz, który przedstawia urywek jego pracy.
Link do programu: https://bydgoszcz.tvp.pl/60217389/zamkniety-swiat-16052022
Tekst/zdjęcia: ppor. Justyna Sejdowska-Szrajber