Dział penitencjarny w strukturze jednostki
Dział penitencjarny
W skład działu penitencjarnego wchodzi kierownik, zastępca, wychowawcy realizujący zadania w powierzonej grupie wychowawczej, psychologowie, wychowawcy do spraw: kulturalno-oświatowych, wychowania fizycznego i sportu, biblioteki, pomocy postpenitencjarnej, w tym dziale znajdziemy także funkcjonariuszy do spraw zatrudnienia osadzonych. Prowadzenie oddziaływań penitencjarnych zaczyna się już od pierwszego dnia pobytu w warunkach izolacji więziennej, bowiem wtedy wychowawca prowadzi z osadzonym rozmowę informacyjną i wstępną, które stanowią min. bazę do podjęcia decyzji przez Komisję Penitencjarną w kontekście skierowania osadzonego do właściwego typu i rodzaju zakładu karnego oraz systemu wykonywania kary. Funkcjonariusze tego działu są odpowiedzialni za rozmieszczenie skazanych w celach, wizytują cele mieszkalne, miejsca pracy i nauki skazanych. To właśnie oni odpowiadają także za egzekwowanie realizacji przez osadzonych obowiązków wynikających z kodeksu karnego wykonawczego. Wychowawcy motywują skazanych do realizacji zadań określonych w indywidualnych programach oddziaływań, służących niwelowaniu posiadanych deficytów zdiagnozowanych w toku prowadzonych oddziaływań wobec osadzonych. Wskazują społecznie akceptowane sposoby rozwiązywania sytuacji konfliktowych, wdrażają do kształtowania poczucia odpowiedzialności, samokontroli i samodyscypliny.
Organizacja i nadzór
Kierownik działu penitencjarnego przydziela zadania funkcjonariuszom tego działu, organizując i nadzorując tym samym ich pracę. Sprawuje nadzór i kontroluje realizację nałożonych obowiązków wykonywanych przez podległych funkcjonariuszy. To właśnie kierownik ma nadzór nad prawidłowym rozmieszczaniem skazanych, ukaranych czy tymczasowo aresztowanych. Współpracuje z kierownikiem działu ochrony celem zapewnienia właściwej atmosfery i nastrojów wśród osadzonych w zakładzie karnym czy areszcie śledczym.
W ogniu pytań
W programie „Zamknięty Świat” realizowanym przez ekipę telewizyjną TVP3 Bydgoszcz w ogniu pytań prowadzącej Kingi Wasilewskiej stanął zastępca kierownika działu penitencjarnego, por. Jakub Łastowski. Jak rozmawiać ze skazanym, który nie chce podporządkować się do panujących w więzieniu zasad? Jak często za wysokim murem dochodzi do sytuacji konfliktowych? Jak wyglądają procedury związane z wycofaniem osadzonego z nauczania? Kto o tym decyduje?Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedź w jednym z odcinków programu realizowanego min. za murami potulickiego więzienia.
Zapraszamy do obejrzenia całego odcinka tutaj.
Obszary oddziaływań penitencjarnych
W oddziaływaniu wobec osadzonych, przy poszanowaniu ich praw oraz wypełnianiu przez nich obowiązków wynikających z przepisów, uwzględnia się przede wszystkim pracę, która sprzyja zdobywaniu odpowiednich kwalifikacji zawodowych, nauczanie, środki terapeutyczne, utrzymywanie kontaktów z rodziną oraz zajęcia kulturalno-sportowe. Wśród innych środków penitencjarnych wyróżnić możemy nagrody, kary dyscyplinarne, przepustki czy warunkowe przedterminowe zwolnienie. Oddziaływania te stanowią bazę procesu resocjalizacji, który nie oznacza epizodycznych działań czy pojedynczych sytuacji wychowawczych, a stanowi ciąg zaplanowanych, intencjonalnych i zorganizowanych czynności mających na celu realizację konkretnych i indywidualnie dopasowanych do danego osadzonego działań. Prowadzone oddziaływania mają na celu przynajmniej zapobieganie popełniania przestępstw w przyszłości, a także kształtowanie u osadzonych społecznie pożądanych postaw, odpowiedzialności i potrzeby przestrzegania porządku prawnego. Jest to wyjątkowo trudne zadanie, gdyż wywołanie zmian u osoby dorosłej stanowi nie lada wyzwanie. Dlatego tez personel więzienny musi charakteryzować się szeroką i interdyscyplinarną wiedzą, kompetencjami społecznymi, a także umiejętnościami organizacyjnymi.
Programy resocjalizacji
Celem realizacji głównych zamierzeń procesu resocjalizacji w zakładach karnych realizowane są programy resocjalizacji. Kwalifikowanie osadzonych do adekwatnych do ich potrzeb programów odbywa się w oparciu o postawioną wcześniej diagnozę, stanowiącą bazę wyjściową do dalszej pracy penitencjarnej. Programy prowadzone są w ramach następujących obszarów: przeciwdziałania agresji i przemocy, przeciwdziałania uzależnieniom oraz nadużywaniu alkoholu lub używaniu narkotyków, przeciwdziałania prokryminalnym postawom, aktywizacji zawodowej i promocji zatrudnienia, kształtowania umiejętności społecznych i poznawczych, integracji rodzin, oraz zapobiegania negatywnym skutkom izolacji, zwłaszcza wobec skazanych odbywających długoterminowe kary pozbawienia wolności.
Szczegółowe informacje dotyczące wybranych programów resocjalizacji można zaleźć poniżej:
Program resocjalizacji dla nietrzeźwych kierowców - Wyhamuj w porę.
Program resocjalizacji dla skazanych na długoterminowe kary pozbawienia wolności Artefakt.
Program resocjalizacji dla seniorów Bilans – trzecia pora roku.
Program resocjalizacji podtrzymujący efekty terapii uzależnień Remedium.
Program resocjalizacji z zakresu integracji rodzin Tato, pobaw się ze mną.
Dział penitencjarny w liczbach
W Zakładzie Karnym w Potulicach dział penitencjarny (wliczyliśmy tutaj tak że nasze dwa oddziały terapeutyczne) tworzy 61 osób łącznie z kierownictwem. Ogółem znajdziemy tu 30 Pań oraz 31 Panów. Wśród wychowawców liczby kształtują się następująco – 26 mężczyzn oraz 15 kobiet, natomiast jeśli chodzi o obszar psychologiczny – to tutaj zdecydowanie przeważają Panie - jest ich 10, grono psychologiczne współtworzy także jeden Pan. Łącznie dział penitencjarny stanowi 17% ogółu funkcjonariuszy.
Zakład karny jako potencjalne miejsce pracy
Zakład Karny funkcjonuje na różnych wymiarach i płaszczyznach, realizacja podstawowych zadań jakie stoją przed Służbą Więzienną nie stanowi jedynych obszarów działalności jednostki penitencjarnej. W strukturze potulickiej jednostki penitencjarnej znajdziemy wiele działów: dział ochrony, dział penitencjarny, dział kwatermistrzowski, dział ewidencji, dział finansowy, dział kadr, dział techniki i łączności, dział organizacyjno-prawny, służbę zdrowia a także dwa oddziały terapeutyczne - dla skazanych uzależnionych od alkoholu oraz dla skazanych z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo. Noszenie munduru nie musi oznaczać jednokierunkowego rozwoju, gdyż pełnienie służby w poszczególnych działach wymaga różnych kwalifikacji i kompetencji. Zakres powierzonych obowiązków w poszczególnych działach może się znacznie różnić, a nawet niekoniecznie zazębiać. Pozwala to na systematyczny rozwój posiadanych umiejętności w przypadku elastyczności funkcjonariusza i jego otwartości na nowe wyzwania.
Szczegóły dotyczące wybranych działów w zakładzie karnym:
Dział techniki i łączności
Rekrutacja
W przypadku pytań związanych z rekrutacją zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu: (52) 587-44-33. Udzielimy wszelkich niezbędnych informacji.
Tekst/grafika: ppor. Justyna Sejdowska-Szrajber