Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Uroczyste wręczenie kwiatów pod pomnikiem Porozumień Jastrzębskich oraz muralem upamiętniającym podpisanie Porozumień Sierpniowych, było nie tylko okazją do uhonorowania zasłużonych dla polskiego górnictwa, ale także do przypomnienia o znaczeniu solidarności i jedności w walce o swoje prawa. Porozumienia Jastrzębskie były jednym z kluczowych momentów w historii Polski, kiedy to społeczeństwo pokazało, że potrafi jednoczyć się i działać na rzecz wspólnego dobra. Złożenie kwiatów pod pomnikiem Porozumień Jastrzębskich było nie tylko uroczystością symboliczną, ale także wyrazem uznania dla działań, które zmieniają historię kraju i kształtują jego przyszłość.

Znajdujący się przed Kopalnią Węgla Kamiennego „Borynia-Zofiówka-Bzie" w Jastrzębiu Zdroju pomnik upamiętnia Porozumienie Jastrzębskie z 3 września 1980 r., stanowiące fragment tzw. Porozumień Sierpniowych, zawartych między władzami PRL, a społeczeństwem. Pomnik "Porozumienia Jastrzębskiego" wybudowano spontanicznie i odsłonięto w pierwszą rocznicę zawarcia porozumienia. Jego autorem był górnik Joachim Paruzel.

„Porozumienie Jastrzębskie” 3 września 1980 r. podpisane zostało przez Komisję Rządową oraz Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, którego przewodniczącym był Jarosław Sienkiewicz. Strajkujący górnicy do słynnych 21 postulatów wysuniętych przez załogi zakładów Wybrzeża dołączyli własne, dotyczące spraw płacowych, socjalno-bytowych oraz związanych z organizacją pracy. Władze zaakceptowały wówczas m.in. postulat wprowadzenia wolnych sobót i niedziel, zaliczenie pylicy płuc do chorób zawodowych, a także poprawę zaopatrzenia sklepów - co miało niebagatelne znaczenie w wadliwie działającej, centralnie sterowanej gospodarce PRL.

Mural znajdujący się ponad 70 metrów nad ziemią, upamiętnia podpisanie Porozumień Sierpniowych, przywołując pamięć o tych ważnych wydarzeniach za pomocą współczesnego języka plastycznego. Inicjatorami akcji jest Narodowe Centrum Kultury, NSZZ „Solidarność” oraz Instytut Dziedzictwa Solidarności. Podobne murale powstały również w innych miastach-matkach "Solidarności" - w Gdańsku, Szczecinie i Dąbrowie Górniczej.

Dawna kopalnia „Manifest Lipcowy” była pierwszym zakładem przemysłowym, w którym funkcjonariusze ZOMO użyli broni palnej wobec strajkujących górników. 15 grudnia 1981 roku górniczy protest tłumiło 1700 milicjantów i żołnierzy, uzbrojonych także w czołgi i wozy bojowe. W pacyfikacji rannych zostało 4 górników. Dzień później, 16 grudnia spacyfikowano kopalnię „Wujek” w Katowicach, gdzie zginęło 9 górników, a kilkudziesięciu zostało rannych.

Tekst i zdjęcia: por. Grzegorz Bojda