Resocjalizacja – jedno z głównych zadań
Jednym z podstawowych zadań Służby Więziennej, zapisanych w Ustawie o Służbie Więziennej, jest prowadzenie oddziaływań penitencjarnych i resocjalizacyjnych wobec osób pozbawionych wolności, przede wszystkim przez organizowanie pracy sprzyjającej zdobywaniu kwalifikacji zawodowych, nauczania, zajęć kulturalno-oświatowych, zajęć z zakresu kultury fizycznej i sportu oraz specjalistycznych oddziaływań terapeutycznych w trakcie wykonywania kary pozbawienia wolności. Rola i znaczenie pracy w prowadzonych oddziaływaniach penitencjarnych została również zaznaczona w Kodeksie Karnym Wykonawczym poprzez wskazanie pracy jako jednego z najważniejszych narzędzi służących do wzbudzania w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw i tym samym powstrzymywania się od powrotu do przestępstwa.
Podstawowym środkiem oddziaływania resocjalizacyjnego w dębickim zakładzie karnym jest realizacja programu „Praca Dla Więźniów”. Program ten polega na wspieraniu szeroko rozumianej readaptacji społecznej osób odbywających kary poprzez ich aktywizację zawodową. Zatrudnienie w warunkach izolacji więziennej jest jednym z podstawowych narzędzi oddziaływania penitencjarnego. Praca w zakładzie karnym oprócz waloru resocjalizacyjnego, przywracania nawyku pracy pozwala również spłacać zobowiązania orzeczone na rzecz osób pokrzywdzonych przestępstwem, zobowiązania alimentacyjne oraz inne zadłużenia osób pozbawionych wolności. Korzyści społeczne i ekonomiczne wynikające z zatrudnienia skazanych są niezaprzeczalne i pozostają w interesie ogółu społeczeństwa. W dębickim zakładzie karnym zatrudnionych jest aktualnie 500 osadzonych. Z tego w formie odpłatnej pozostaje zatrudnionych 230 skazanych. Pozostali pracują w pracach nieodpłatnych.
Do osiągnięcia celów kary pozbawienia wolności kadra jednostki penitencjarnej a w szczególności funkcjonariusze działu penitencjarnego prowadzą zindywidualizowane jak i grupowe oddziaływania penitencjarne które rozpoczyna diagnoza deficytów osadzonych, następnie realizacja programów resocjalizacyjnych dostosowanych do potrzeb osób pozbawionych wolności. Oferta programów w tutejszej jednostce penitencjarnej jest bogata i zróżnicowana. Realizowane są programy tzw. osiowe, tj. Trening Zastępowania Agresji ART, DULUTH Model, Stop Przemocy Druga Szansa, MOTYWATOR, jak i autorskie: Ojcowie Obecni Dzieci Szczęśliwe, Naucz Się Żyć Od Nowa, Senior, zespół programów profilaktyki uzależnień.
Skazani by racjonalnie wykorzystać czas spędzony w więzieniu, poznać własne deficyty, które przyczyniły się do popełniania przestępstw, mogą zgłosić swój akces do udziału w którymkolwiek z oferowanych w jednostce programów. Posiadając świadomość, poznając nowe umiejętności i wiedzę, każdy ze skazanych uczestniczących w programach resocjalizacyjno – readaptacyjnych po opuszczeniu więzienia może na nowo spróbować odnaleźć się w otaczającej go rzeczywistości, a wyposażony w nowe kompetencje tak pokierować własnym życiem, by ponownie nie wrócić za mury więzienne.
Opracował: mjr Mariusz Konefał