Domy przejściowe jako nowa przestrzeń penitencjarna
18 listopada br. na terenie nowego kompleksu penitencjarnego Oddziału Zewnętrznego w Chmielowie odbyło się posiedzenie Rady Terenowej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym dla obszaru Województwa Podkarpackiego.
Organizatorem tego wydarzenia był Prezes Sądu Okręgowego w Krośnie SSO Arkadiusz Andrzej Trojanowski. Na zaproszenie organizatora w posiedzeniu Rady uczestniczyło wielu znakomitych gości, przedstawicieli instytucji zajmujących się pomocą osobom opuszczającym jednostki penitencjarne.
Do Chmielowa na to wydarzenie przybyła m.in. płk Renata Niziołek - Zastępca Dyrektora Generalnego Służby Więziennej oraz płk Stanisław Kotula - Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w Rzeszowie.
Po oficjalnym przywitaniu przybyłych gości zwizytowano nowe obiekty w kompleksie penitencjarnym w Chmielowietj, tj. pawilon mieszkalny, halę przemysłową oraz dom przejściowy. Następnie prelegenci zaprezentowali referaty przybliżające tematykę: uzależnień podczas izolacji penitencjarnej oraz po opuszczeniu zakładu karnego, funkcjonowania osadzonych seniorów w placówkach penitencjarnych oraz programy wolnościowe dla osadzonych objętych okresem przygotowania do życia po zwolnieniu z zakładu karnego. Posiedzenie zostało jednak głównie poświęcone tematyce domów przejściowych jako nowej przestrzeni penitencjarnej.
Wybór kompleksu penitencjarnego w Chmielowie na zorganizowanie dyskusji na temat nowego podmiotu w systemie penitencjarnym jakim jest dom przejściowy był podyktowany faktem, że to właśnie w tej jednostce powstała jedna z czterech tego typu placówek w Polsce, a jedyna w której będą wdrażane pilotażowe oddziaływania wobec kobiet pozbawionych wolności.
Domy przejściowe to instytucje mające na celu ułatwienie osobom opuszczającym zakłady karne i areszty śledcze powrotu do funkcjonowania w społeczeństwie zgodnie z obowiązującymi normami prawnymi. Pomoc w zaspokojeniu potrzeb, jakie mają osoby zwalniane z jednostek penitencjarnych mogą umożliwić im prawidłowy powrót do społeczeństwa.
Problematyka poruszana podczas dzisiejszego spotkania miała na celu zwrócenie szczególnej uwagi na rolę jaką odgrywa współpraca pomiędzy Służbą Więzienną, kuratorami sądowymi oraz instytucjami pomocowymi w powrocie do normalnego funkcjonowania osób zwalnianych z jednostek penitencjarnych. Tego typu interdyscyplinarne spotkania stanowią doskonały przykład konstruktywnej współpracy między różnymi instytucjami, dążącej do usprawnienia systemu resocjalizacji.
Dzięki nakładom z Programu pn. „Sprawiedliwość” w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021 oraz budżetu więziennictwa, na terenie Oddziału Zewnętrznego w Chmielowie w tym roku zakończona została budowa kompleksu penitencjarnego obejmującego: dom przejściowy dla kobiet, pawilon penitencjarny dla kobiet, halę produkcyjną, budynek wielofunkcyjny stanowiący zaplecze administracyjne.
Oddział Zewnętrzny w Chmielowie Zakładu Karnego w Dębicy posiada obecnie 429 miejsc zakwaterowania. Na łączną pojemność składa się 190 miejsc w dotychczas funkcjonujących oddziałach mieszkalnych, 201 miejsc kwaterunkowych w nowo wybudowanym pawilonie mieszkalnym oraz 38 miejsc zakwaterowania w domu przejściowym. Przeznaczenie jednostki to: zakład karny dla kobiet typu półotwartego dla odbywających karę po raz pierwszy i dla młodocianych oraz zakład karny dla kobiet typu otwartego dla odbywających karę po raz pierwszy i młodocianych. Ponadto zakwaterowane tutaj mogą być skazane kobiety skierowane do oddziałów terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu oraz uzależnionych od innych niż alkohol substancji psychoaktywnych, kobiety poruszające się na wózku inwalidzkim z wyłączeniem chorych na cukrzycę insulinozależną.
Tekst i foto: mjr Mariusz Konefał