Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

„Naród który traci pamięć, traci sumienie”
Zbigniew Herbert

W dniu 10 lipca 1946 roku na Rynku w Dębicy odbyła się jedna z ostatnich publicznych egzekucji w Polsce. Na mocy wyroku Sądu Okręgowego Wydziału do spraw doraźnych w Rzeszowie z dnia 25 czerwca 1946 roku na karę śmierci zostało skazanych pięciu polskich patriotów, członków oddziału Narodowych Sił Zbrojnych „Mściciela”, spośród których trzech zostało straconych na rynku w Dębicy. Publiczny wyrok wykonany został przez powieszenie, co miało na celu odstraszyć potencjalnych „wrogów władzy ludowej” oraz zademonstrować siłę i determinację reżimu komunistycznego. Najczęściej jednak, osoby skazywane na karę śmierci mordowane były według sowieckiej metody – strzałem z pistoletu w tył głowy.

Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych obchodzony jest od 2011 roku. W Dębicy od kilku lat Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej – Środowisko 5 Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy nadaje uroczystościom związanym z upamiętnieniem Żołnierzy Wyklętych wyjątkowy i godny charakter.

Co roku hołd„Żołnierzom Wyklętym”, oddają również funkcjonariusze Służby Więziennej. W dobie pandemii wirusa COVID-19 odbywają się jedynie skromne uroczystości z ograniczoną liczbą uczestników, jednak funkcjonariusze dębickiej jednostki penitencjarnej pamiętają o bohaterach.

Ciekawostka:

Od 2012 r. na budynku Sądu Okręgowego w Rzeszowie znajduje się tablica upamiętniająca funkcjonariuszy Straży Więziennej, którzy w latach 1944-1947 współpracowali z podziemiem antykomunistycznym AK, SN, WIN i byli ofiarami represji sądowej. Do powstania tablicy pamiątkowej przyczynili się m.in. funkcjonariusze Zakładu Karnego w Dębicy.

Opracował: kpt. Mariusz Konefal