Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Głównym celem zajęć jest przyswajanie wiedzy historycznej i edukacji patriotycznej oraz stworzenie skazanym szerokiej możliwości jej realizowania pod okiem wychowawcy.

Zajęcia kulturalno-oświatowe są jednym z wielu ważnych elementów procesu resocjalizacji, które przygotowują pensjonariuszy tutejszej jednostki penitencjarnej do powrotu do społeczeństwa.

W podziękowaniu za możliwość zwiedzania muzeum, skazani w ramach programu resocjalizacji „Papierowe fantazje” wykonali makietę z papierowej wikliny, która jest odzwierciedleniem budynku Muzeum Południowego Podlasia. Wykonany i przekazany nieodpłatnie eksponat wystawiony jest w głównym budynku przy kasach i służy zwiedzającym jako stała wystawa.

Skazani mają możliwość zwiedzania takich wystaw jak:

Archeologia na pograniczu podlasko-poleskim

Ekspozycja archeologiczna pokazuje najstarszy, a zarazem najdłuższy odcinek dziejów obejmujący prawie 100 tysięcy lat. Rozpoczyna ją prezentacja odkrytych na terenie Południowego Podlasia kości mamuta, następnie oglądamy przedmioty wykonane z krzemienia przez paleolitycznych i mezolitycznych myśliwych. Poprzez zdobycze „rewolucji neolitycznej” dochodzimy do momentu pojawienia się pierwszego metalu jakim był brąz, szczególnie mocno eksponowany w czasach funkcjonowania kultury łużyckiej.

Z tego okresu pochodzą dwa ciekawe skarby: sierpy krzemienne z Parczewa oraz ozdoby brązowe z Bużyska. Okres, kiedy na naszych terenach przebywały plemiona celtyckie, a następnie germańskie prezentują znaleziska brązowych ozdób pięknie wykonanej ceramiki i broni, a kontakty z Cesarstwem Rzymskim, potwierdza skarb srebrnych denarów z Zahajek. Pozostałością szlaku kupieckiego z okresu wczesnego średniowiecza są znaleziska miecza „wikińskiego” wydobytego z rzeki Tyśmienicy i jedenaście srebrnych grzywien znalezionych nad Bugiem.

Historia miasta w latach 1795 – 1939

Dzieje miasta w okresie zaborów prezentowane są w podziale na trzy etapy: pod zaborem austriackim (1795 – 1809), w księstwie warszawskim (1809 – 1815) i pod zaborem rosyjski (1815 – 1915). Na szczególną uwagę zasługują eksponaty związane z byłą Akademią Bialską, unitami podlaskimi oraz militaria, dokumenty i pamiątki z okresu polskich powstań narodowych.

Ekspozycje poświęcone Polskiej Organizacji Wojskowej, 34-mu Pułkowi Piechoty, Podlaskiej Wytwórni Samolotów, fabryce Raabego oraz bialskiemu szkolnictwu, przybliżają nam historię Białej Podlaskiej podczas I wojny światowej oraz w okresie II Rzeczypospolitej.

W zaaranżowanym zakładzie fotograficznym, starano się pokazać zatrzymane w kadrze oblicze miasta i ludzi w nim żyjących na przełomie XIX/XX wieku. Poprzez fotografie, litografie, mapy, obrazy możemy choć na chwilę przenieść się w czasie. Na szczególna uwagę zasługują eksponaty po długoletnim bialskim fotografie, Karolu Smoleńskim oraz obrazy pochodzącego z Białej Podlaskiej architekta Aleksandra Próchnickiego.

Biała za czasów Radziwiłłów

Ekspozycja ta wprowadza nas w burzliwa historię miasta i jego pierwszych właścicieli. To opowieść o tym, jak założona prawdopodobnie w XIV w. niewielka osada na Południowym Podlasiu stała się własnością potężnego rodu Radziwiłłów i powoli przekształcała się w silne i bogate miasto. Biała Podlaska zwana dawniej Alba Ducalis (Białą Książęcą) lub Białą Radziwiłłowską w rękach nieświeckiej linii tego rodu oraz jego spadkobierców pozostawała niemal przez 300 lat.
Z Radziwiłłami związany jest herb miasta i jego najstarsze zbytki. Bogata w archiwalia i eksponaty, pochodzące z prowadzonych na terenie wykopalisk archeologicznych ekspozycja zlokalizowana została w tzw. „szyi”.

Znaczna część tej wystawy poświęcona jest właścicielom Białej i ich dokonaniom, od Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki”, po zmarłego w 1813 r., napoleońskiego pułkownika, księcia Dominika Hieronima Radziwiłła, nie brakuje tu również m. in. starodruków (księga sygnowana w 1617r. przez fundatora Akademii Bialskiej), pochodzących z manufaktur radziwiłłowskich tkanin, porcelany i szkła oraz numizmatycznych „perełek” – XVII- wiecznego skarbu, tzw. boratynek z Terespola czy skarbu złotych dukatów z XVII i XVIII wieku, odnalezionych na polu w Kobylanach. Uzupełnieniem są ryciny i portrety ukazujące reprezentantów tzw. bialskiej linii rodu Radziwiłłów oraz wykonane współcześnie, tablice przedstawiające genealogię rodu i dzieje miasta.

Ikona – święta tajemnica

Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej posiada zbiór blisko 1700 ikon, który należy do najliczniejszych w Polsce. Większość ikon pochodzi z rozległych obszarów dawnej Rosji. Najstarsze zostały wykonane w XVII wieku, najliczniej reprezentowane są ikony XIX wieczne. Wystawa podzielona jest na trzy części. W pierwszej sali wystawienniczej eksponowane są ikony z wizerunkami Chrystusa i Matki Bożej. Druga sala nawiązuje do wnętrza cerkwi poprzez zaaranżowanie przegrody ołtarzowej, czyli ikonostasu. W tej części ekspozycji prezentowane są najstarsze w kolekcji ikony z wizerunkiem św. Proroka Eliasza oraz św. Jana Chrzciciela. Ostatnia sala poświęcona jest ikonom występującym w kulcie domowym. Zaaranżowany fragment wnętrza wiejskiej chałupy przedstawia typowy święty kąt, zwany na Podlasiu pokuciem. W tej sali eksponowane są wizerunki najpopularniejszych świętych prawosławnych.

Żródło: https://muzeumbiala.pl

Opracowanie i zdjęcia: por. Paweł Jędrzejuk