Boże Narodzenie w grudziądzkiej jednostce penitencjarnej
Boże Narodzenie to święta, w których szczególną rolę odgrywa rodzina oraz bliskość innych osób. W związku z powyższym, w okresie około świątecznym szczególnie ważną rolę pełnią formy oddziaływań resocjalizacyjnych, ukierunkowane na integrację osadzonych ze środowiskiem zewnętrznym. Najważniejszą częścią tego środowiska są rodziny oraz osoby bliskie. Okres izolacji penitencjarnej jest trudny nie tylko dla osób odbywających karę pozbawienia wolności, lecz także dla ich bliskich. Stwarza to dodatkową przestrzeń do prowadzenia oddziaływań ukierunkowanych na ich integrację, a tym samym wzmacnianie oraz podtrzymywanie wzajemnych więzi.
„Rodzina mój dom” – edycja świąteczna
Okres świąteczny to czas kiedy skazani są motywowani, aby być z i dla swoich bliskich. Uczestniczą w programach, podczas których kształtowanie relacji z bliskimi odbywa się zarówno na płaszczyźnie psychicznej jak i rzeczowej – materialnej. W ramach programów, równolegle obok zajęć teoretycznych z zakresu budowania relacji, prowadzone są zajęcia praktyczne, których wytworem są upominki dla osób najbliższych. W tym roku osadzeni w ramach zajęć programu, w zakresie integracji rodzin pt. „Rodzina - mój dom”, wykonali kartki i ozdoby świąteczne. Dopełnieniem prezentów stały się zdjęcia oraz własnoręcznie zrobione ramki, opatrzone życzeniami dla osób najbliższych. Taki prezent bez wątpienia wzbudza dużo emocji, zarówno w osobach przygotowujących upominek jak i u jego odbiorców.
Ponadto w celu wzmocnienia więzi oraz bardziej bezpośredniej integracji rodzin skazani mają możliwość skontaktowania się w okresie świątecznym z rodzinami za pomocą komunikatora Skype. Ten rodzaj kontaktu daje możliwość realnej obecności i uczestniczenia skazanych w życiu swoich najbliższych.
Przygotowania
W okresie Świąt Bożego Narodzenia wystrój zakładu karnego zmienia się na świąteczny, dając namiastkę przygotowań, które odbywają się poza murami zakładu karnego.
W kaplicy palą się świece adwentowe, w oddziałach mieszkalnych pojawiają są żywe choinki ozdobione własnoręcznie wykonanymi w ramach zajęć kulturalno-oświatowych dekoracjami. Na terenie zakładu karnego pojawia się szopka z biblijnymi postaciami, kierująca myśli do żłóbka w Betlejem. W kuchni przygotowywane są potrawy wigilijne, a matki z dziećmi pieką pierniczki, w oczekiwaniu na Mikołaja. Wszystko to sprawia, iż święta to wyjątkowy czas, także dla osób pozbawionych wolności.
Świąteczne CKU
Nastrój nadchodzących Świąt widoczny jest także w Centrum Kształcenia Ustawicznego przy jednostce penitencjarnej, gdzie słuchaczki od początku grudnia przygotowują się na ten wyjątkowy czas. Uczennicei kwalifikacyjnych kursów zawodowych uczą się przyrządzić bożonarodzeniowe wypieki oraz własnoręcznie uszyć dekoracje na wigilijny stół lub stroik. Jak co roku skazane wraz z gronem pedagogicznym przygotowują spektakl świąteczny, w którym prezentują wzruszające wiersze i śpiewają kolędy, wprowadzając uczestników wyjątkowy świąteczny nastrój.
Święta daleko od domu
Nadrzędnym celem oddziaływań około świątecznych jest dbanie o bliskości między osadzonymi, a ich rodzinami, pomimo braku fizycznej obecności. Dla jednych skazanych najbliższe święta Bożego Narodzenia będą pierwszymi w więzieniu, daleko od rodziny, domu, najbliższych. Dla innych kolejne, być może ostatnie w warunkach izolacji. Niezależnie jednak od okoliczności, więzienne mury nie pozbawiają refleksji, którą niesie Boże Narodzenie. Okres świąteczny w izolacji to nie tylko czas samotności lecz także nadziei, gdyż „to właśnie tego wieczoru, od bardzo wielu już wieków, pod dachem tkliwej kolędy, Bóg się rodzi w człowieku”.
Włączając skazanych w rodzinne obchodzenie świąt kadra penitencjarna ma nadzieję, że po drugiej stronie muru, w rodzinach osadzonych, będzie zawsze czekało na nich miejsce przy stole.
Tekst: kpt. Karolina Goss
Zdjęcia: kpt. Elżbieta Kamińska/ kpt. Karolina Goss