Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Geragogika resocjalizacyjna

Działania skierowane do seniorów odbywających karę pozbawienia wolności określamy mianem geragogiki resocjalizacyjnej. W ostatnich latach zarówno w Polsce jak również na świecie zwiększa się liczba osób w podeszłym wieku. Ma to przełożenie na wzrost liczby osób powyżej 60-go roku życia przebywających w izolacji więziennej. Dlatego istotna jest profesjonalna reakcja kadry penitencjarnej na potrzeby osób starszych przy jednoczesnym zapewnieniu realizacji podstawowych celów kary pozbawienia wolności, czyli wzbudzenie w osadzonych woli współdziałania w kształtowaniu społecznie pożądanych postaw.

Penitencjarny Uniwersytet III Wieku

Jak powstał pomysł Programu Readaptacji skazanych po 60 roku życia i jakie są jego cele, o tym najlepiej opowie autorka programu i prowadząca zajęcia – st. szer. Ewa Radziwolska, młodszy wychowawca działu penitencjarnego Zakładu Karnego w Herbach:

„Pełniąc służbę od 2021 w dziale penitencjarnym zwróciłam uwagę na wzrost liczby skazanych w wieku powyżej 60 lat. Mając na uwadze ich podeszły wiek i z tym związane choroby, spadek wydolności organizmu, ograniczenie mobilności, zdolności adaptacji zmian i innych związanych z wiekiem ograniczeń, postanowiłam opracować program skierowany właśnie to tej grupy osadzonych. Podzieliłam go na trzy bloki, z których każdy ma inne cele i jest skoncentrowany na innych problemach. Pierwszy blok pn. „Edukacja do Starości” – uświadamia skazanym w podeszłym wieku czym są naturalnie zachodzące procesy starzenia się, określanie zadań, jakie stoją przed nimi w tym okresie oraz uświadomienie konieczności wzmożenia działań do odnalezienia własnego miejsca w rodzinie, np. wzmożenia kontaktów z bliskimi lub ich odnowienie. Drugi blok pn. „Uniwersytet Rozwoju” – koncentruje się na aktywizacji seniorów odbywających karę pozbawienia wolności w zakresie optymalizowania ich sprawności umysłowej: pamięci, zdolności uczenia się, wyobraźni oraz działalności twórczej. Trzeci blok pn. „W Zdrowym ciele Zdrowy Duch” – to przede wszystkim aktywizacja fizyczna i ruchowa poprzez dostosowane do wieku uczestników zajęcia sportowe. Sport uczy kulturalnej i spokojnej relacji z innymi ludźmi, co będzie z pewnością miało znaczenie po opuszczeniu przez seniorów murów więzienia.To tak w bardzo dużym skrócie”.

Resocjalizacja poprzez sztukę

Drugi blok programu „Penitencjarny Uniwersytet III Wieku” związany jest z realizacją różnorodnych oddziaływań mających na celu podtrzymanie sprawności procesów intelektualnych. Jak każde z działań podejmowanych przez kadrę penitencjarną jednostki ma oczywiście również na celu pokazanie jak można spędzać wolny czas w sposób zgodny z normami społecznymi. Jednymi z zajęć są te realizowane w obszarze sztuki. Osadzeni wykonują rękodzieło metodą decoupaque, mają również zajęcia literackie oraz możliwość rozwoju poprzez zapoznawanie z najnowszymi osiągnięciami nauki. Aktualnie, to właśnie ten blok jest wdrażany w ramach programu dla seniorów i cieszy się ogromnym zainteresowaniem.

Opracowanie i zdjęcia: mjr Izabela Kapkowska