Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Projekt współorganizowany przez Areszt Śledczy w Krakowie i Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK koncentrował  się wokół prezentowanej wystawy „Ojczyzna w sztuce”. Osadzeni z krakowskiego aresztu wraz z jednym z artystów, którego prace znajdują się na wystawie – Łukaszem Surowcem oraz Moniką Smyłą pracownikiem Muzeum zastanawiali się nad znaczeniem słowa ojczyzna w dzisiejszych czasach oraz dzielili się swoimi przemyśleniami dot. tożsamości narodowej. Projekt podzielony był na kilka etapów, spotkania odbywały się zarówno na terenie aresztu jak i w Muzeum.

Podczas pierwszego spotkania, które odbyło się w areszcie, Łukasz Surowiec przybliżył uczestnikom swoją twórczość oraz opowiedział o realizowanych projektach artystycznych. Jest on artystą interdyscyplinarnym, rzeźbiarzem, performerem, twórcą instalacji w przestrzeni publicznej, które łączą sztukę i społeczne zaangażowanie. W swoich pracach stara się przyciągnąć uwagę do zmarginalizowanych i wykluczonych grup społecznych i ich problemów. Podczas spotkania osadzeni rozmawiali z artystą na temat obecności w sztuce symboli narodowych oraz o pracach nawiązujących do tematyki ojczyzny oraz tożsamości narodowej. Kolejnym etapem projektu było wyjście do Muzeum, gdzie skazani wraz z pracownikiem MOCAK obejrzeli wystawę „Ojczyzna w sztuce”. Skazani dzielili się swoimi spostrzeżeniami, przedmiotem dyskusji były prezentowane na wystawie obiekty przedstawiające symbole narodowe. Czym w dzisiejszych czasach jest dla nas flaga czy godło? Co definiuje naszą narodowość? Czym jest dla nas ojczyzna? Zainspirowani dyskusją skazani, wzięli udział w warsztatach plastycznych, podczas których przedstawili swoją interpretację graficzną orła - jako symbolu narodowego.

Ponieważ nie wszyscy osadzeni uczestniczący w projekcie mogli opuścić areszt śledczy, na kolejnym spotkaniu Monika Smyła z krakowskiego Muzeum przygotowała prezentację multimedialną przedstawiającą najważniejsze dzieła z ekspozycji, przybliżyła także uczestnikom historię powstania Muzeum oraz jego obecne funkcjonowanie.

Ostatnim etapem projektu była wspólna praca osadzonych oraz artysty. Ze szkiców, które powstały w muzeum artysta stworzył metalowy odlew. Skazani, z pomocą wychowawcy – szer. Grzegorza Maślanki zgromadzili przedmioty, które najbardziej kojarzyły im się z więzienną codziennością. Stworzyli z nich rzeźbę orła, który z jednej strony jest symbolem ojczyzny i wolności, z drugiej zaś, poprzez materiały i przedmioty z których został stworzony stał się metaforą uwięzienia i symbolem miejsca, w którym aktualnie przebywają uczestnicy projektu. 

Wspólny projekt Aresztu Śledczego w Krakowie oraz Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura - Interwencje 2018.

Tekst i zdjęcia: por. Anna Czajczyk