Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Typ i specyfika jednostki penitencjarnej

Zakład Karny w Łupkowie to jednostka penitencjarna typu półotwartego. W swojej strukturze ma Oddział Zewnetrzny w Moszczańcu, a w jego ramach funkcjonujący od 2009 roku Oddział Terapeutyczny dla skazanych recydywistów penitencjarnych uzależnionych od alkoholu. Cytując klasyka obie części więzienia leżą w "pięknych, niepowtarzalnych okolicznościach przyrody" - odpowiednio Bieszczadach i Beskidzie Niskim; na wysokości odpwiednio 585 i i 462 m n.p.m. Dwie ww. części jednej jednostki penitencjarnej leżą w dwóch gminach i w dwóch powiatach. Najpewniej tych kilka wyróżników stanowi o jej specyfice, wpływającej w jakiejś mierze na atrakcyjność wśród adeptów penitencjarystyki. Dowód: odbyło się tu dotąd dziewięć z siedemmnastu Penitencjarnych Obozów Naukowych realizowanych od 2004 roku.

Tym razem udało się dużo

Po trudnym, stojącym pod znakiem obostrzeń covidowych roku 2021r., plan działań tegorocznego XVII już Obozu Penitencjarnego, określony przez dr Monikę Badowska - Hodyr, opiekunkę Studenckiego Penitencjarnego Koła Nukowego Kolegium Nauk Społecznych UR, a zatwierdzony  przez Dyrektora Okregowego Służby Więziennej w Rzeszowie był bardzo ambitny. Na osiem dni jego trwania  zaplanowano m.in.: zapoznanie się studentów z zakresem prowadzonych oddziaływań poenitencjarnych, warsztaty profilaktyczno – edukacyjne, badania nukowe, seminarium naukowe, spotkanie z interesariuszami współpracującymi z jednostką penitencjarną czy wreszcie przygotowanie i nagranie przedstawienia teatralnego. Po ośmiu dniach wspólnej pracy i zaangażowania funkcjonariuszy działu penitencjarnego, terapeutycznego, ochrony i kwatermistrzowskiego, zrealizowano wszystkie zamierzenia.

Współpraca i zaangażowanie dają efekty

Co pozostanie po ośmiodniowej wizycie studentów w łupkowiskiej jednostce penitencjarnej? Z dóbr "niematerialnych" - wzbogacenie studentów o kolejną porcję praktycznej wiedzy o sposobach resocjalizowania skazanych, znajdujących się w izolacji penitencjarnej, a także wzbogacenie kadry penitencjarnej i terapeutycznej energią studentów i ich nowatorskim spojrzeniem na oddziaływania penitencjarne. Z dóbr "materialnych" wymienić należy: zrealizowanie badań naukowych przez jednego ze strudentów - magistrantów i przez prof. UR dr hab Grzegorza Grzybka; nagranie ze zrealizowanego z udziałem skaznaych przedstawienia teatralnego czy wreszcie chronologiczne kalendarium praktyk studentów Uniwersytetu Rzeszowskiego, bedącymi jednocześnie niemałą częścią historii naszej bieszczadzko - beskidzkiej jednostki penitencjarnej.

Podsumowanie spojrzeniem w przyszłość

Z punktu widzenia okresu współpracy między Uniwesytetem Rzeszowskim, a Zakładem Karnym w Łupkowie mamy podstawy sądzić, że nie tylko walory geograficzno - przyrodnicze przesądziły o wielokrotnym organizowaniu u nas tych hospitacji terenowych studentów pedagogiki resocjalizacyjnej. O ile bowiem łupkowskie i moszczanieckie więzienia mają kodeksowo określony typ "półotwarty", to kadra penitencjarna jest otwarta na to by dzielić się swą wiedzą i doświadczenim, a także by zyskiwać nowe doświadczenia zawodowe dzięki kontaktowi ze światem nauki - studentami i pracownikami naukowymi zajmującymi się tematyką społecznej readaptacji skazanych.

Tekst mjr Grzegorz Oleniacz

Zdjęcia: kpt. Jarosław Futyma, mjr Grzegorz Oleniacz.