Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Kawałek historii, ważne daty, baza kadrowa i liczby

W styczniu 2007 roku oddano do użytku dwukondygnacyjny pawilon z celami mieszkalnymi i zapleczem socjalnym z przeznaczeniem na odwykowy oddział terapeutyczny, ustalając jego pojemność na 30 miejsc. Powstał on w halach produkcyjnych byłego zakładu odzieżowego. W marcu 2007 roku Dyrektor Generalny Służby Więziennej wyraził zgodę na utworzenie w tym miejscu oddziału terapeutycznego dla uzależnionych mężczyzn od alkoholu. Kwiecień i maj były miesiącami cennych doświadczeń dla nowo stworzonej specjalistycznej kadry oddziału, miesiącami czerpania doświadczeń, przyglądania się pracy i funkcjonowania innych oddziałów terapeutycznych. W tym czasie powstawał program terapeutyczny oddziału, który został zatwierdzony w przez Dyrektora Generalnego Służby Więziennej. Jednak data 1 lipca 2007 roku został zapamiętana przez personel terapeutyczny jako ważna z uwagi na przyjęcie w tym dniu do oddziału pierwszych pacjentów.

Oddział terapeutyczny jest przeznaczony dla 30 skazanych mężczyzn, recydywistów penitencjarnych, zakwalifikowanych do odbywania kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym typu zamkniętego, którymi zajmuje się wykwalifikowany personel terapeutyczny. Praca w oddziale odbywa się w cyklach kwartalnych i w tym czasie osadzeni poddawani są oddziaływaniom terapeutycznym. W oddziale pracuje od początku kierownik, 2 psychologów/terapeutów, terapeuta i wychowawca działu penitencjarnego. Opiekę duchową sprawuje kapelan. Oddział dysponuje 2 salami terapii, świetlicą, osadzeni na bieżąco mogą korzystać z dostępnej na oddziale bibliografii. Od początku funkcjonowania oddziału terapię w grudziądzkiej jednostce ukończyło już ponad 1800 osadzonych. Rocznie terapeuci i psycholodzy podejmują pracę z około 120 skazanymi uzależnionymi od alkoholu. Przebywający w oddziale skazani mają możliwość uczestnictwa w grupowych zajęciach terapeutycznych, pracują również w kontakcie indywidualnym z terapeutą prowadzącym. Do oddziału przyjmowani są skazani z terenu całego kraju.

Skazany, czy pacjent

Podjęcie pracy terapeutycznej ze skazanymi w obrębie uzależnień stanowi duże wyzwanie, a działania te wymagają nie tylko znajomości specyfiki choroby alkoholowej ale i specyficznego, terapeutycznego podejścia do osób które się z nią zmagają. Od początku istnienia oddziału wiadomo było, że skazany w procesie terapeutycznym to przede wszystkim pacjent. Choć podlega tym samym przepisom kodeksowym, to jego głównym zadaniem jest praca nad nałogiem i własnym zdrowieniem.

Nie wszyscy jednak pacjenci są od początku psychicznie gotowi do terapii, a niektórzy nie zgadzając się w własną chorobą są sceptyczni i wycofani. Zespół terapeutyczny przekazuje wiedzę na temat nałogu i towarzyszących mu mechanizmów. Taka edukacja w wielu przypadkach pomaga przełamać opory i zachęca do pracy indywidualnej. Wszystko to po to, aby dostrzegli jak może wyglądać ich życie kiedy zdecydują się na trzeźwość.

Nadrzędnym celem leczenia jest również przygotowanie pacjenta do samodzielnego funkcjonowania po opuszczeniu izolacji, wyposażenie w umiejętności niezbędnych w procesie zdrowienia. Pacjent musi być bowiem gotowy na zmierzenie się z problemami dnia codziennego i świadomy, że nawet jeśli zdarzą się nawroty to najważniejsze, żeby po upadku podnieść się i dalej pracować nad sobą. W tym celu, funkcjonariusze oddziału terapeutycznego na co dzień podejmują szereg zróżnicowanych oddziaływań. W pracy ze skazanymi kładziemy nacisk na motywowanie do dokonywania zmian w sposobie myślenia, zmian w postawach, które będą pomocne w rozpoczęciu nowego życia na wolności. Głównym celem terapii jest zmniejszenie prawdopodobieństwa szkód, jakie mogą wynikać z uzależnienia alkoholowego na rzecz budowania społecznie pożądanych postaw, zapobieganie powrotowi do przestępstwa, zmianę destrukcyjnych nawyków. Wszelkie podejmowane oddziaływania mogą być inspiracją do dalszej pracy nad sobą po opuszczeniu zakładu karnego.

W planie dnia są zajęcia grupowe, indywidualne i praca własna. Każdy pacjent oddziału ma swojego terapeutę, z którym pracuje nad nałogiem. Ma dostęp do niezbędnej bibliografii i grup wsparcia. Co tydzień odbywają się mitingi AA. Co miesiąc odbywają się spotkania edukacyjno-rodzinne dla pacjentów oddziału z terapeutą prowadzącym Każdy może liczyć na udział w ofercie zajęć wspierających o charakterze kulturalno-oświatowym, które organizowane są na terenie zakładu karnego ucząc tym samym jak konstruktywnie gospodarować czasem wolnym.

Drodzy Jubilaci!
Dzisiejszy dzień jest niewątpliwie szczególnym dniem, na który wszyscy czekaliśmy od dawna. Starania ówczesnego  kierownictwa jednostki dotyczące uruchomienia tego oddziału trwały długo i wymagały wielkiej cierpliwości oraz wielkiego zaangażowania. Ale teraz, z perspektywy minionych lat, mając na uwadze ilość pacjentów, wielopłaszczyznowe oddziaływania, ilość konsultacji widać wyraźnie, że ten oddział jest naprawdę bardzo potrzebny – mówił  mjr Krystian Wasiński Dyrektor Zakładu Karnego Nr 1 w Grudziądzu podczas podsumowania pracy i składania zespołowi terapeutycznemu gratulacji.

Tekst/zdjęcia: mjr Marta Mazurska