Funkcjonariusze Oddziału Zewnętrznego w Bydgoszczy-Fordonie realizują z osadzonymi program resocjalizacyjny o prewencji przestępstw, przy współpracy z podinsp. Anną Frencel – Pełnomocnikiem ds. Ochrony Praw Człowieka Komendanta Wojewódzkiego Policji w Bydgoszczy.

Istota programu

Biorąc pod uwagę złożoną naturę popełnianych przestępstw przez osadzonych, jednym z najważniejszych elementów mających wpływ na przeciwdziałanie przestępczości jest edukacja. Program dotyczy przestępstw motywowanych nienawiścią i edukacji poprzez wzbudzanie tolerancji oraz poszanowania praw człowieka. Samo przestępstwo z nienawiści to zabroniony w polskim prawie czyn motywowany uprzedzeniami. A zatem jest to takie przestępstwo, które zostało popełnione tylko dlatego, że osoba, przeciwko której jest wymierzone, ma cechę odróżniającą ją od sprawcy. Dlatego istotne jest edukowanie społeczeństwa, w tym przede wszystkim osoby przebywające w warunkach izolacji penitencjarnej na temat mechanizmów powstawania uprzedzeń, stereotypów, dyskryminacji, a także uświadamianie osadzonych o przyczynach i konsekwencjach, jakie niosą przestępstwa z nienawiści i brak poszanowania praw człowieka. Oprócz edukacji niezwykle istotne jest również ignorowanie nawet najmniejszych przejawów nienawiści wymierzonych przeciwko odmienności drugiego człowieka. Ignorowanie jest często traktowane przez sprawców i bierne społeczeństwo jako ciche przyzwolenie. 

Co odróżnia przestępstwa z nienawiści od innych? 

Zgodne z definicją wypracowaną przez Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), przestępstwa z nienawiści motywowane są uprzedzeniami wobec określonych grup ludzi. To takie przestępstwa, gdzie pokrzywdzeni dobierani są ze względu na ich faktyczne lub domniemane powiązanie, związek, przynależność, członkostwo lub wspieranie grupy, która jest wyróżniana na podstawie cech charakterystycznych. Jakie to są cechy? Na przykład kolor skóry, narodowość, pochodzenie, język, religia, płeć, wiek, niepełnosprawność czy orientacja seksualna. Tym, co odróżnia te przestępstwa od innych, jest przede wszystkim motywacja sprawcy. Przyczyną wyboru takiej, a nie innej ofiary jest uprzedzenie, czyli wroga, przeważnie nieznajdująca poparcia w żadnych racjonalnych pobudkach postawa w stosunku do danej grupy społecznej. W skutek tego uprzedzenia dojść może do pobić, gwałtów, zabójstw, rozbojów, gróźb, czy zniewag. Dlatego edukacja osadzonych w tym zakresie przyczyni się do tolerancji oraz poszanowania godności drugiego człowieka, co z kolei poskutkuje kształtowaniem pozytywnych postaw oraz zachowań społecznie pożądanych. 

Cel programu resocjalizacyjnego 

Program ma na celu kształtowanie postaw społecznie pożądanych takich, jak poczucie własnej wartości, szacunek do innych, nabycie kultury osobistej poprzez stymulowanie rozwoju struktur poznawczych skazanych, wyposażenie ich w nowe, społeczne kompetencje. Wzbudzanie w skazanych postawy obywatelskiej, poszanowania tradycji i kultury oraz umiejętności przeciwdziałania dyskryminacji – to główne cele programu. Celami pośrednimi są m. in. podniesienie poziomu kształcenia wśród osadzonych oraz zachęcenie ich do poznawania kultur i innych dziedzin życia, nabycie wiedzy o przyczynach popełniania przestępstw z nienawiści oraz uwrażliwienie na problematykę dyskryminacji w aspekcie postrzegania samego siebie, tożsamości grupowej i postrzegania innych, a także uświadomienie wpływu uprzedzeń i stereotypów na zachowania i działania ludzi. 

 

Tekst: st. szer. Monika Karska
Zdjęcia: st. szer. Paulina Klemm

Generuj pdf
Znajdź nas również na
Serwis Służby Więziennej