Tablica ku pamięci
Uroczystość rozpoczęła się od złożenia wieńca przy Pomniku Drzewa Pawiackiego przez delegację Służby Więziennej z asystą Kompanii Reprezentacyjnej naszej formacji. Następnie odbyła się ceremonia odsłonięcia pamiątkowej tablicy w hołdzie bohaterskim przedstawicielom Straży Więziennej zamordowanym przez niemieckich okupantów w czasie II wojny światowej za służbę Polsce. W uroczystości uczestniczyła wiceministra sprawiedliwości Maria Ejchart, płk dr Andrzej Pecka, Dyrektor Generalny Służby Więziennej wraz ze swoimi zastępcami, dyrektorami biur Centralnego Zarządu Służby Więziennej i dyrektorami jednostek okręgu warszawskiego. Obecni też byli przedstawiciele podmiotów i instytucji związanych z kształtowaniem pamięci historycznej, samorządu wojewódzkiego, a przede wszystkim kombatanci i rodziny byłych więźniów Pawiaka.
– Dzisiaj jesteśmy po to, żeby uczcić funkcjonariuszy i funkcjonariuszki, którzy krzewili wartości dla nas i dla służby najważniejsze – podkreślała wiceministra Maria Ejchart. – Naszym obowiązkiem jest być tutaj dzisiaj, pamiętać o nich i tę pamięć w nas kultywować. Na co dzień, każdego dnia. Bo te wartości nie są czymś, o czym piszemy w książkach, o czym śpiewamy. To jest coś czym musimy się każdego dnia kierować i pokazywać, że to jest dla nas ważne.
Płk dr Andrzej Pecka dziękował zaangażowanym w realizację tej doniosłej inicjatywy, w szczególności dyrektorom Muzeum Niepodległości oraz Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej, a także Mazowieckiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków. Przede wszystkim jednak podziękowania kierowane były do kpt. Służby Więziennej w st. spocz. Włodzimierza Orlikowskiego, Prezesa Zarządu Fundacji „Historia zza krat – ocalić od zapomnienia”, współtwórcy tej ważnej inicjatywy. Dyrektor Generalny podkreślał wagę wydarzenia dla naszej formacji. – Od dzisiaj ta tablica będzie szczególna dla naszej formacji, symbolem wartości, historii, tradycji polskiego więziennictwa. Miejscem, w którym będziemy mogli oddać hołd naszym bohaterom za ich patriotyczną postawę. Tym, którzy w trakcie okupacji ukochanej ojczyzny, nie wahali się zapłacić najwyższą cenę za niesienie w konspiracji pomocy drugiemu człowiekowi.
Gospodarz uroczystości Joanna Gierczyńska, kierownik Muzeum Więzienia Pawiak skupiła się na martyrologii tego wyjątkowego miejsca, wielkim poświęceniu i odwadze tu więzionych. Podkreślała też bohaterską postawę pełniących służbę na rzecz okupanta, w tym Straży Więziennej - Większość polskich strażników już od samego początku okupacji, pomimo grożącego niebezpieczeństwa, niosła bezgraniczną i bezinteresowną pomoc więźniom politycznym Pawiaka – wyjaśniała. – Dostarczali im żywność, ubrania, leki przekazywane przez rodziny. Przenosili grypsy, które często zawierały informacje o sytuacji na Pawiaku, aresztowaniach, toczących się śledztwach, nawet listy osób rozstrzelanych w egzekucjach lub wywiezionych do obozu. Wielu z nich przypłaciło to utratą wolności, a nawet życiem.
mjr Robert Trembowelski
zdjęcia: Piotr Kochański