Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

W konferencji uczestniczyli m.in. Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce Øystein Bø, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Maria Ejchart, Dyrektor Generalny Służby Więziennej płk dr Andrzej Pecka, Dyrektor ds. Współpracy Międzynarodowej w Dyrektoriacie Służby Korekcyjnej Królestwa Norwegii Kim Ekhaugen, przedstawiciele krajów: Norwegii, Litwy, Łotwy, Rumuni i Chorwacji oraz funkcjonariusze i pracownicy polskiej Służby Więziennej.

Na wstępie Dyrektor Generalny Służby Więziennej przedstawił współorganizatorów wydarzenia –  norweską Służbę Korekcyjną i polską Służbę Więzienna oraz gospodarzy wydarzenia – Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej w Katowicach i Zakład Karny w Jastrzębiu–Zdroju. I to właśnie on – z uwagi na ogromne zaangażowanie w realizację projektu – jako pierwszy uruchomi na terenie swojej jednostki kompleks penitencjarny utworzony ze środków projektowych.

– To zaszczyt dla mnie, że ponownie gościmy w Polsce naszych norweskich przyjaciół, jak również przedstawicieli innych krajów, z którymi możemy dzielić się wiedzą i doświadczeniem – zaznaczył płk dr Andrzej Pecka. – Dzisiejsze spotkanie to doskonała okazja do podsumowania dotychczasowej współpracy i do jej kontynuacji w ramach kolejnej perspektywy finansowej. Niezmiernie się cieszę, że dzięki trwającemu już prawie 12 lat intensywnemu i owocnemu współdziałaniu z partnerem norweskim w zakresie szeroko pojętej polityki penitencjarnej, Służba Więzienna staje się coraz bardziej profesjonalną, nowoczesną, prężną i szanowaną formacją, stojącą na straży praworządności i bezpieczeństwa obywateli. Z poprzedniej perspektywy finansowej obejmującej lata 2009–2014 wzięliśmy to, co najlepsze. Tak stało się i tym razem. Realizacja wspólnie określonych działań projektowych oraz wymiana doświadczeń, skłania nas po raz kolejny do refleksji i myślenia o służbie penitencjarnej i misji, jaką przyszło nam pełnić.

Z kolei wiceministra sprawiedliwości Maria Ejchart podkreśliła, że konferencja w Katowicach, to symboliczny moment zarówno dla polskiego więziennictwa, sposobu wykonywania kary, ale również dla polityki państwa.

– Właśnie dziś, właśnie tutaj otwiera się dla nas ogromna szansa na dokonanie prawdziwej reformy sposobu wykonania kary pozbawienia wolności i myślenia o karze – mówiła wiceministra. – Dzisiaj możemy zdecydować czy chcemy podążać dotychczasową, skuteczną drogą wykonywania kary, czy chcemy sobie pozwolić na nowy sposób myślenia o karze, taki, który zmienia wektor z izolacji, karania na wolność. To wymaga, oprócz zmian legislacyjnych i organizacyjnych, które wydają się proste, zmiany sposobu myślenia o karze pozbawienia wolności. To jest znacznie trudniejsze, poważniejsze i głębsze. Niezbędnym jest też myślenie o więźniach jako o części społeczeństwa, a nie jako o czasowo odizolowanej, zapomnianej społeczności – zaznaczyła Maria Ejchart. –Pilotaż to znaczy eksperyment. Mamy szansę sprawdzić, co działa, a co nie. Bardzo bym chciała swoją kadencję dedykować tej szansie. Dziękuję przyjaciołom z Norwegii, ale też naszym funkcjonariuszom, którzy znaleźli w sobie tę chęć na otwarcie się, na zmianę myślenia o karze. To jest wielka rzecz. Dziękuję jeszcze raz naszym partnerom, mam nadzieję, że jest to początek naszej współpracy.

Obecny na konferencji Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce Øystein Bø podkreślił w swoim wystąpieniu, że bliska współpraca pomiędzy polską i norweską służbą penitencjarną zaowocowała silnym i trwałym partnerstwem, opartym na wspólnych wartościach i calach.

– W czasie tej współpracy mierzyliśmy się z podobnymi wyzwaniami, takimi jak: przeludnienie więzień, potrzeba reintegracji społecznej osadzonych i redukcji recydywy. Wspólna praca i dzielenie się doświadczeniami dla osiągnięcia naszych celów sprawiają, że zarówno norweskie, jak i polskie więziennictwo są lepiej przygotowane do reagowania na nowe wyzwania. W realizacji projektu nie chodzi tylko o poprawę infrastruktury, ale także działania systemowe i budowanie potencjału – zaznaczył Øystein Bø. – Norweska Służba Korekcyjna skupia się bardziej na resocjalizacji, niż karaniu. Idea domów przejściowych odgrywa ogromną rolę w realizacji takiego podejścia. Przebywając w domu przejściowym, osadzeni mogą stopniowo przyzwyczajać się do życia poza murami więzienia, będąc nadal pod nadzorem. Poprzez realizację projektu możliwe jest budowanie bardziej humanitarnej służby więziennej, promowanie skutecznej resocjalizacji i reintegracji.

Ambasador pogratulował Polskiej i Norweskiej Służbie Penitencjarnej wspaniałej pracy włożonej w realizację projektu. Szczególne słowa podziękowania skierował do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej płk. dr. Andrzeja Pecki oraz do Kima Ekhaugena.

– Razem sprawiacie, że nasze służby są lepsze, a co ważniejsze, będąc liderami, powodujecie, że kadra więzienna jest dumna z zadań, które wykonuje.

Dyrektor ds. Współpracy Międzynarodowej w Dyrektoriacie Służby Korekcyjnej Królestwa Norwegii Kim Ekhaugen podziękował za zaproszenie na konferencję podsumowującą.

– Jestem bardzo dumny z tego, że spotykamy się i możemy świętować – zaznaczył. – Fakt, że są z nami przedstawiciele kilku krajów świadczy o tym, że wzmocniliśmy naszą współpracę dwustronną. Rezultaty projektu pokazały, że nasi polscy przyjaciele są kreatywni i zawsze znajdą dobre rozwiązania. Poprzez ten projekt inwestujecie w przyszłość i przyszłe pokolenia – dodał. – Nowe jednostki, nowa wiedza może oznaczać rewolucyjną zmianę.

Kim Ekhaugen podziękował wszystkim zaangażowanym w realizację projektu, za pomoc i wsparcie. Wyraził wdzięczność polskim przyjaciołom za energię i wysiłek. Podkreślił jednak, że ciężka praca zaczyna się teraz, a forma pilotażu domów przejściowych polega na tym, że testowane są nowe rozwiązania.

Głównym celem Projektu pn. „Pilotażowe kompleksy penitencjarne” jest realizacja innowacyjnych działań zmierzających do poprawy systemu penitencjarnego w Polsce i zmniejszenia poziomu recydywy.

Moduł nr 1 projektu zakłada budowę i uruchomienie czterech nowoczesnych kompleksów penitencjarnych. Dla optymalizacji korzyści wynikających z udzielonego wsparcia kadra angażowana do realizacji zadań w nowoczesnych kompleksach penitencjarnych zostanie odpowiednio przeszkolona.

Budowa hal produkcyjnych i nawiązanie współpracy z przedsiębiorcami pozwoli na zatrudnienie osób pozbawionych wolności po ich wyszkoleniu zawodowym. Nowoczesna przestrzeń dla osadzonych da możliwość wdrażania nowych i rozwój dotychczasowych rozwiązań penitencjarnych.