Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Ten wyjątkowy dzień przyniósł dumę więziennictwu, stres dla występujących i uśmiech dla tysięcy osób. Jednak był to stres pozytywny, adrenalina, która pcha do przodu. Na Placu Piłsudskiego zebrały się rodziny funkcjonariuszy promowanych na pierwszy stopień oficerski, przyjaciele naszej formacji, zaproszeni goście, przedstawiciele i szefostwo innych służb mundurowych. – Dla ministerstwa wy jesteście najważniejsi! – zwrócił się szef więziennictwa do swojej kadry.

Uroczystości rozpoczęły się mszą św. koncelebrowaną z udziałem kapelanów więziennych, której przewodniczył bp Wiesław Lechowicz, Biskup Polowy Wojska Polskiego. Eucharystia była sprawowana w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w intencji funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej.

Wcześniej nasze delegacje złożyły wieńce pod pomnikiem Marszałka Piłsudskiego, w Kaplicy Katyńskiej Katedry Polowej Wojska Polskiego oraz przed tablicą In Memoriam w gmachu Centralnego Zarządu Służby Więziennej.

Uczciwość przede wszystkim

Warto być uczciwym, choć nie zawsze się to opłaca. Opłaca się być nieuczciwym, ale nie warto – te słowa historyka Władysława Bartoszewskiego przywołał szef więziennictwa wskazując, że odnoszą się one do każdego człowieka – zarówno osób skazanych, jak i funkcjonariuszy; do zajmujących stanowiska niższe i te kierownicze. – Od naszej postawy, zaangażowania, empatii, indywidualnego podejścia zależy, jak będzie wyglądała przyszłość skazanych, jakie pomysły będą mieli po opuszczeniu więzienia, czy będą chcieli żyć uczciwie – powiedział Dyrektor Generalny Służby Więziennej dr Andrzej Pecka.

Zaznaczył, że liczy się uczciwość i transparentność. Wszelkie nieprawidłowości, korupcje, próby wyłudzania państwowych pieniędzy, bezprawne awanse będą wnikliwie badane i rozliczane. – Służba Więzienna jest formacją apolityczną – podkreślił. – Jestem dyrektorem generalnym od niecałych sześciu miesięcy, to, co zastałem, było dalekie od ideałów. Dziękuję tym, którzy wytrwali w niezłomności w służbie. (…). Dziś wszystkim więziennikom należą się podziękowania za dobrą, rzetelną i oddaną służbę, że są wierni słowom roty ślubowania.

Hołd zasłużonym

Podczas uroczystości na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie pośmiertnie uhonorowane zostały osoby szczególnie zasłużone dla polskiego więziennictwa, którym Minister Sprawiedliwości nadał złotą odznakę „Za zasługi dla więziennictwa”. – Warto przypominać te osoby, które przez lata współtworzyły Służbę Więzienną i uhonorować bohaterów polskiej historii. Macie w swoich szeregach bohaterów, którzy potrafią walczyć o sprawę do końca – zaznaczył Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar.

Wyróżnieni zostali: Władysław Chmieloch, Józef Czerniak, Szczepan Donotek, Grzegorz Froń, Rajmund Jaszczewski, ks. Jerzy Łotocki, ks. Klemens Malinowski, Kazimierz Eugeniusz Molski, Ernest Nowakowski, Antoni Rękawek, ks. Bolesław Stefański, Alfred Surmiński, Jerzy Wilski, Stanisław Żołnierczyk.

W imieniu 14 uhonorowanych odznaczenia odebrały ich rodziny lub przedstawiciele. Wręczyli je Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar i wiceministra sprawiedliwości Maria Ejchart w asyście wnioskodawcy nadania odznak - płk. Andrzeja Pecki, Dyrektora Generalnego Służby Więziennej.

379 nowych podporuczników

Kulminacyjnym punktem piątkowych obchodów święta Służby Więziennej była wzniosła promocja na pierwszy stopień oficerski – podporucznika – 379 funkcjonariuszy, absolwentów uczelni Służby Więziennej. Do Warszawy przyjechała część z nich.

– Dzisiaj przed Grobem Nieznanego Żołnierza – symbolem polskiej historii – stoi 255 nowych oficerów więziennictwa, towarzyszą im najbliżsi, rodziny, przyjaciele. Mogą być państwo absolutnie dumni – powiedział Minister Sprawiedliwości.

Prymusem szkoły oficerskiej została ppor. Natalia Jeszka, młodszy wychowawca Zakładu Karnego nr 1 w Grudziądzu. Funkcjonariuszka osiągnęła najwyższą średnią ocen w toku studiów 4,92 i ocenę bardzo dobrą z egzaminu końcowego. Wieloletnią już tradycją otrzymała pamiątkową szablę od Stowarzyszenia Oficerów Więziennictwa. – Jestem bardzo dumna, że mogę tu być. Bardzo się cieszę, że mi się udało, nie przypuszczałam, że będę prymusem, bo w moim plutonie wszyscy byli dobrzy. Za mną trudny rok łączenia pracy zawodowej i studiów. Ta szabla jest materialną wartością i najlepszym uhonorowaniem wysiłku. To atrybut oficera! Nie mogłam sobie tego lepiej wymarzyć – mówiła wzruszona po obchodach.

Duma, siła i radość

– Wasza służba jest ciężka, a bywa często niebezpieczna. Co więcej, nie widać jej zza murów więzień, dlatego często może natrafiać na brak akceptacji społeczeństwa. To dla nas pilne kolejne zadanie, aby wytłumaczyć społeczeństwu, dlaczego wasza służba jest tak ważna i niezbędna – podkreślił minister. – W wykonywaniu swoich obowiązków wykazujecie każdego dnia, na czym polega praworządność, uczciwość, profesjonalizm, najwyższe standardy etyczne, a także integralność zawodowa.

Dodał, że system penitencjarny nie jest czymś danym raz na zawsze, lecz ewoluuje. Musi cały czas znajdywać równowagę między uznaniem dla praw osób pozbawionych wolności a bezpieczeństwem i godnym miejscem pracy funkcjonariuszy. Dlatego więziennictwo czekają dalsze zmiany, między innymi rozwój Systemu Dozoru Elektronicznego. Trwają prace by objąć nim również osoby tymczasowo aresztowane.

W trakcie uroczystości odbyła się zmiana posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Dyrektor Generalny Służby Więziennej dr. Andrzej Pecka wraz z zastępcami płk. Renatą Niziołek i płk. Bartłomiejem Turbiarzem oraz prymusem szkoły oficerskiej złożyli wieniec na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza. Było podniośle i dostojnie.

Przed Grobem Nieznanego Żołnierza stały poczty sztandarowe reprezentujące okręgowe inspektoraty i ośrodki szkolenia Służby Więziennej, poczet Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa, poczet Stowarzyszenia Oficerów Więziennictwa oraz poczty: Wojsk Obrony Terytorialnej, Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Marszałkowskiej, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Krajowej Administracji Skarbowej, Straży Miejskiej miasta stołecznego Warszawy, Straży Ochrony Kolei. Pocztami dowodził mł. chor. Dariusz Pociask.

W uroczystościach wzięli udział również przedstawicieli organizacji międzynarodowych działających na rzecz praw człowieka oraz więziennicy z Ukrainy i Norwegii.

Święto zakończyła okazała defilada pododdziałów SW, którą poprowadził mjr Krzysztof Pawelec. Złożył meldunek Ministrowi Sprawiedliwości o zamknięciu uroczystości. Plac marszałka Piłsudskiego wypełniła biało-czerwona flaga narodowa, niesiona m.in. przez kadetów uczelni oraz funkcjonariuszy Kompanii Reprezentacyjnej Służby Więziennej pod dowództwem por. Łukasza Białobrzeskiego.  

Wszystkim funkcjonariuszom i pracownikom z okazji ich święta Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar życzył bezpiecznej i godnej służby, szansy na rozwój zawodowy według czytelnych reguł, szacunku i uznania, a także zdrowia i dobrego życia. Natomiast Dyrektor Generalny Służby powtórzył, że należą się kadrze więziennej szczere uznanie i gorące podziękowania. Gratulujemy promowanym. Powodzenia w dalszej służbie!

Na mocy zmienionych w 2022 r. nowelizacją przepisów ustawy o Służbie Więziennej, Święto Służby Więziennej obchodzone jest w dniu 29 czerwca, w dniu jej patrona, św. Pawła Apostoła, który został ustanowiony duchowym opiekunem formacji na mocy dekretu Stolicy Apostolskiej w 2018 r.

Służba Więzienna to formacja mundurowa, podległa Ministrowi Sprawiedliwości, niezwykle istotna dla systemu bezpieczeństwa państwa i ochrony społeczeństwa przed sprawcami przestępstw. Straż Więzienna, później nazwana Służbą Więzienną, powstała w 1919 r.
W lutym 1919 r. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał pierwsze akty prawne, które ustaliły zasady działania więzień w okresie międzywojennym. Dla upamiętnienia tych wydarzeń, 8 lutego obchodzony jest Dzień Tradycji Służby Więziennej.

Dziś polska Służba Więzienna funkcjonuje na podstawie ustawy o Służbie Więziennej z 9 kwietnia 2010 r. W Polsce jest 39 aresztów śledczych i 64 zakłady karne. Kadra liczy ponad 28 tys. funkcjonariuszy i pracowników.

GALERIA ZDJĘĆ

Agata Pilarska-Jakubczak

zdjęcia mjr Michał Grodner